Binnenvaart zoekt groenere alternatieven

Zero-emissie

Wat zijn je emissie-prestaties? Langs welke vaarwegen kom je? Welke brandstof gebruik je? Binnenvaartschippers die straks geen ‘groen antwoord’ hebben op deze vragen kunnen wel inpakken. Dat is te concluderen na een rondgang op de vakbeurs Maritime Industry.

Foto: Seijbel Photography

De binnenvaartsector moet een verduurzamingsslag gaan maken. Vanwege het klimaat en de toenemende vraag naar groener vervoer. Want hoeveel draagt de binnenvaart nou eigenlijk bij aan de energietransitie en het verminderen van de CO2-uitstoot? In de Green Deal Zeevaart, Binnenvaart en Havens zijn afspraken opgenomen over het terugdringen van de uitstoot van broeikasgassen in de binnenvaart. Einddoel is een nagenoeg emissieloze sector in 2050. En in 2035 moet de uitstoot van fijnstof en stikstof al met 25% tot 50% zijn afgenomen.

De noodzaak wordt ingezien door de sector, maar de moeilijkheid zit ‘m in de vergrijzing, de hoge investeringskosten en een gebrek aan subsidie. Ook is er geen kant-en-klare oplossing. De mogelijkheden verschillen per schip en per budget.

De wil om te vernieuwen was zichtbaar op de beurs Maritime Industry in Gorinchem. Bij vrijwel alle 370 exposanten werd duurzaamheid op een of andere manier uitgedragen. Dat ging niet alleen om type motor, brandstof of filters. Ook als het aankomt op kleding, geluidswerende ramen, isolatie van de apparatuur, coatings, kapiteinsstoelen en stuurhutten zijn er stappen te zetten.

Tekst gaat verder onder de foto

Foto: Seijbel Photography

Emissielabel

Om te focussen op uitstoot: directeur Khalid Tachi van het Expertise- en InnovatieCentrum Binnenvaart (EICB) was een van de sprekers op de beurs rondom het thema ‘Zero-Emissie’. Hij gaf tekst en uitleg over het emissielabelsysteem voor de binnenvaart waarmee de emissieprestaties van binnenvaartschepen worden aangegeven.

Tachi verwacht dat de druk op de binnenvaart om te vergroenen de komende jaren wordt opgevoerd. ‘Havens kunnen besluiten om schepen zonder certificering te weren. Opdrachtgevers zullen willen weten wat jouw CO2-uitstoot is voordat er nieuwe contracten worden afgesloten.’

De EICB-manager bevestigde dat het nu nog vrijwillige karakter van de certificering snel gaat verdwijnen. ‘Uiterlijk in 2025 wordt er vanuit Brussel een verplichting opgelegd om aan te tonen hoeveel emissie een binnenvaartschip heeft.’ Ga er dus nú mee aan de slag, wilde hij er maar mee zeggen.

Het EICB heeft het labelsysteem opgetuigd, de verstrekking loopt via de Stichting Afvalstoffen en Vaardocumenten Binnenvaart (SAB). De schipper kan ermee aantonen hoe schoon het schip is op basis van de daadwerkelijke uitstoot.

DMS heeft de ‘Cummins X15’ glimmend opgepoetst voor Maritime Industry. Foto: NT

Subsidie binnen no-time op

Voor nieuwe schepen is een Stage V-motor nu de standaard om tot minder uitstoot te komen. Voor bestaande schepen geldt dat er allerlei nabehandelingstechnieken mogelijk zijn. Een elektrische aandrijflijn kan worden geïnstalleerd of de motor kan worden vervangen – en daarvoor is subsidie beschikbaar. Het grote struikelblok is echter dat het geld daarvoor jaar op jaar binnen no-time op is.

Via de Tijdelijke Subsidieregeling Verduurzaming Binnenvaartschepen was vanaf 2021 in totaal 13,7 miljoen euro beschikbaar. Per schip ligt de maximale subsidie op zo’n 120.000 euro, ongeveer de helft van de werkelijke kosten. Met de bijna 6 miljoen die in 2022 te verdelen was, zijn dit keer zo’n vijftig schepen geholpen.

Volgend jaar, meteen ook het laatste jaar van deze regeling, komt nog 900.000 euro beschikbaar. Wel is het waarschijnlijk dat dit bedrag alsnog hoger wordt vanwege de grote belangstelling voor de regeling.

​Niels Kreukniet, projectmanager van het EICB, gaf in een kennissessie uitleg over de subsidieregeling. ‘Lang niet alle aanvragen zijn gehonoreerd. Kortom: de wil om te vernieuwen is er, maar de kosten zijn hoog en de beschikbare subsidie is beperkt.’ Kreukniet bevestigde dat het waarschijnlijk is dat er meer geld beschikbaar wordt gesteld, maar hoeveel dat kan worden en wanneer dat bekend wordt, is nog een vraagteken.

Tekst gaat verder onder de foto

Een Stage V motor van Abato op de beurs Maritime Industry. Foto: NT

Waterstof als alternatief

Er wordt ook gekeken naar het gebruik van waterstof om de binnenvaart te verduurzamen: dat lijkt dankzij weer een andere subsidie een goedkoper alternatief voor de schipper. Vanuit het Nationaal Groeifonds heeft het bedrijf Zero Emission Services (ZES) recent 50 miljoen euro gekregen. Met het geld gaat het bedrijf 75 batterijcontainers, 14 oplaadstations en 45 geëlektrificeerde binnenvaartschepen ontwikkelen. Dankzij de subsidie betalen schippers straks alleen voor het gebruik van de batterijcontainers. ZES investeert in de productie ervan. ‘Ook kunnen er met de steun publiek toegankelijke laadstations gerealiseerd worden aan enkele cruciale vaarroutes voor de binnenvaart in Nederland’.

U las zojuist één van de gratis premium artikelen

Onbeperkt lezen? Sluit nu een abonnement af

Start abonnement

Binnenvaart zoekt groenere alternatieven | NT

Binnenvaart zoekt groenere alternatieven

Zero-emissie

Wat zijn je emissie-prestaties? Langs welke vaarwegen kom je? Welke brandstof gebruik je? Binnenvaartschippers die straks geen ‘groen antwoord’ hebben op deze vragen kunnen wel inpakken. Dat is te concluderen na een rondgang op de vakbeurs Maritime Industry.

Foto: Seijbel Photography

Dit artikel verder lezen?

Word abonnee voor 34,25 per maand en krijg toegang tot alle premium artikelen.

Bekijk de abonnementen