Binnenvaartschippers die in North Sea Port moeten wachten op laden en lossen, doen dat bij voorkeur gelegen in centrale wachthavens. North Sea Port zelf ziet meer heil in ‘just in time’ varen, blijkt uit een nieuwe visie van de haven op wachtplaatsen voor de binnenvaart.

North Sea Port heeft aan de hand van de visie een bijbehorend beleid vastgesteld. Het havenbedrijf meent dat de invulling van de beschikbare ligplaatsen een stuk efficiënter kan. Met just in time varen moet de ligtijd worden verkort en kan de haven de sector ‘optimaal ten dienste staan’.

Om tot een nieuw beleid te komen, hield North Sea Port een enquête onder binnenvaartbedrijven. Iets meer dan 250 bedrijven werkten hieraan mee. Uit het onderzoek blijkt dat precies op tijd aankomen en na overslag direct vertrekken verre van de ideale oplossing is voor de sector zelf. Minder dan 2% vindt deze manier van varen wenselijk. Driekwart van de respondenten geeft aan centrale wachthavens in Vlissingen, Terneuzen of Gent te willen gebruiken, of anders vrije ligplaatsen bij bedrijven in het havengebied.

‘Haalbare oplossingen’

North Sea Port zegt in een toelichting op de visie naar ‘haalbare oplossingen’ te zoeken om te komen tot een efficiëntere planning. Centrale wachtplaatsen of méér wachtplaatsen komen er niet, ook al is dat de wens.

‘Just in time in de letterlijke zin van het woord toepassen is onhaalbaar,’ schrijft de havenbeheerder. Toch ziet North Sea Port kansen in dit principe. ‘Zo kunnen schepen binnen een nader te bepalen periode die aan het laden of lossen voorafgaat naar North Sea Port komen. Door dit te combineren met vrije ligplaatsen bij bedrijven in de haven kan optimaal gebruik worden gemaakt van alle ligplaatsen.’

Bijna twee derde van de binnenvaartschippers geeft in de enquête aan momenteel problemen te ervaren in het verkrijgen van een wachtplaats. Dat er een nieuw inrichting van het proces komt is voor alle partijen wenselijk.

Onnodige verplaatsingen

De gevolgen van het tekort aan plekken zijn onder meer dat het voor schippers lastig is om de vaar- en rusttijden te respecteren. Ook moeten schepen zich onnodig verplaatsen. Als derde probleem wordt aangekaart dat werkzaamheden aan boord niet kunnen worden uitgevoerd.

Het ‘gebrek aan plek’ is de meest genoemde reden dat de binnenvaart gedwongen ronddobbert in de haven (56% van de gevallen). Onduidelijke communicatie is vaak ook de oorzaak (in bijna 20% van de gevallen). Ongeveer de helft van de binnenvaartsector zou graag zien dat ofwel het havenbedrijf ofwel de terminals de regie hebben op het toewijzen van plaatsen.

De meeste binnenvaartschippers (39%) geven er de voorkeur aan om in Terneuzen te wachten op laad- en losoperaties. Gent staat met 22% op de tweede plaats.

De visie is die nu is vastgesteld is overigens nog niet in steen gebeiteld. Het plan wordt nog verder uitgewerkt in samenwerking met de binnenvaartsector, bedrijven in de haven en andere betrokken stakeholders. Vanaf het 2025 moet het nieuwe beleid gaan worden ingevoerd.