Om in de Rijnstaten te mogen varen, moeten alle binnenvaartschepen gebouwd voor 1976 met een laadvermogen tot 1.500 ton vanaf 2035 gaan voldoen aan de nieuwbouweisen die nu gelden voor binnenvaartschepen. In 2041 moeten alle aanpassingen zijn gedaan. Alleen schepen die aan de regels voldoen, mogen dan nog op de Rijn varen. Die regels gaan onder meer over de breedte van de gangboord, de hoogte van de woning en of iemand in de slaapkamer aan boord om het bed heen kan lopen. Volgens de ASV gaat het in Nederland om zo’n 3.000 schepen die nog niet aan nieuwbouweisen voldoen.

Uitzonderingen mogelijk

Uitzonderingen zijn mogelijk, schippers kunnen een beroep doen op de hardheidsclausule voor technische eisen waaraan zij moeilijk kunnen voldoen. Zowel het ministerie als de Centrale Commissie voor de Rijnvaart (CCR) roepen binnenvaartschippers al langere tijd op een beroep te doen hierop. Schippers maken er echter geen gebruik van, omdat het proces ‘te moeilijk’ zou zijn en de uitkomst ‘onvoorspelbaar’.

Een hardheidsclausule is een clausule in een wet of overeenkomst op grond waarvan een bepaling geheel of gedeeltelijk buiten toepassing kan worden gelaten als de toepassing ervan zou leiden tot uitzonderlijk onbillijke of onredelijke gevolgen

Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) kondigt aan twee demonstratieprojecten op te zetten die het proces rond de hardheidsclausule inzichtelijk moeten maken. Het ministerie meldt dit te doen om zo ‘samen met de sector kijken hoe de kleine binnenvaart kan worden behouden.’

Het ministerie ziet in het doen van de aanvragen de oplossing om kleine schepen te behouden. ‘Wanneer genoeg scheepeigenaren een beroep doen op de hardheidsclausule, vergroot dat de kans dat er internationaal uiteindelijk een algemene oplossing wordt gezocht die voor al dit soort gevallen zou gelden.’