Nederland en meer specifiek de maritieme hoofdstad Rotterdam is met haar maritieme sector mondiaal koploper in het ontwikkelen van nieuwe technologieën en toepassingen. Om de innovatiekracht van deze sector te behouden zal deze een digitale transitie moeten doormaken om niet achter te raken ten opzichte van andere landen en regio’s. AI kan daarbij ondersteunen. AI verwijst naar zelflerende systemen die intelligent gedrag vertonen door hun omgeving te analyseren en zelfstandig beslissingen te nemen.
Koersen op AI
Marnix Krikke is sinds deze zomer voorzitter van de werkgroep Haven en Maritiem van de Nederlandse AI Coalitie. De werkgroep heeft de ambitie in de komende vijf jaar de sector als geheel een versnelling te laten doormaken op de thema’s dataficering en AI. De werkgroep heeft het afgelopen jaar een strategie ontwikkeld die de komende periode invulling moet krijgen. ‘We willen dat deze strategie gebruikt wordt voor teksten van subsidieregelingen. Daarnaast bieden we een netwerk voor bedrijven en onderzoeksorganisaties om gezamenlijke onderzoeks- en ontwikkelingsprojecten op te starten en uit te voeren. Daarbij werken we samen met sectoren zoals de logistiek en energie.’
Krikke stelt dat AI-technologie essentieel is voor het behalen van het doel om voor 2030 informatie en afhandeling van de fysieke goederenstroom in de Rotterdamse haven volledig digitaal uit te voeren. ‘Bovendien willen we dat er met veel minder bemanning gevaren kán worden op een veilige wijze en met optimale routeplanningen.’
Volgens Krikke kan AI mensen helpen de beste oplossing te kiezen. ‘In de toekomst gaan we gelijktijdig met het ontwerpen en bouwen van een fysiek schip een digitale tweeling maken van het schip en van het productieproces.’ Een digitale tweeling is een werkend, virtueel model van een heel product, proces of dienst dat zeer nauwkeurig is, zowel in de weergave van een systeem als in de omgeving waarin het systeem werkt.
Volgens Krikke kan met deze tweeling-modellen de samenwerking tussen ketenbedrijven veel beter worden benut voor het realiseren van doelgerichte ontwerpen en efficiënte productieprocessen. AI kan op verschillende manieren worden ingezet in de maritieme sector, ten eerste om efficiënter te kunnen bouwen. Maar ook efficiënter varen door het ondersteunen van bemanning met intelligente systemen. Volgens Krikke is het daarnaast belangrijk dat alle bedrijven in de logistiek en het transport met behulp van AI makkelijker informatie uitwisselen. ‘Daarnaast biedt AI de technologie om met minder mensen dezelfde hoeveelheid werk te kunnen doen, op een veilige manier.’
Het bouwen van schepen met AI heeft volgens Krikke drie grote voordelen: het verkorten van de doorlooptijd, met hetzelfde aantal mensen een hogere productiviteit halen met behoud van kwaliteit en het minimaliseren van foute beslissingen. ‘Sommige scheepsbouwprojecten lopen vertraging op doordat het aan elkaar koppelen van ontwerp en bouw stroef verloopt. Met gebruik van AI kan dat verminderd worden.’
Tekst gaat verder onder foto
AI vindt zijn weg
Er werken volgens Krikke veel vooruitstrevende bedrijven in de omgeving van Rotterdam aan maritieme projecten. Zo is er de Aquadrone die plastic opruimt. ‘De WasteShark verzamelt plastic in ondiepe wateren voordat het zwerfvuil terecht komt in zeeën en oceanen. Per vaartocht wordt er ongeveer 500 liter afval uit het water gehaald. Het apparaat wordt bediend vanaf de kade.’ De WasteShark is gebouwd op het RDM-terrein in Rotterdam.
Een ander voorbeeld waar AI wordt toegepast, is de op afstand bestuurbare sleepboot van Kotug, de Rotortug. Het schip vaart met behulp van deze technologie veilig en deels autonoom over de rivier de Maas in Rotterdam. ‘Kotug gebruikt zijn Rotterdamse simulator voor het verder testen van onbemand varen. De realtime sensortechnologie maakt het mogelijk om de kapitein op afstand visueel te ondersteunen bij een veilige uitvoering. In combinatie met drone-technologie om de sleepkabel aan te sluiten, komt onbemande scheepvaart commercieel en technisch dichterbij.’
De Nederlandse overheid erkent het belang van AI en heeft in april van dit jaar een bedrag van 276 miljoen euro vanuit het Nationaal Groeifonds aan de ontwikkeling van AI toegekend. ‘Dankzij dit fonds is Nederland bezig met een AI-inhaalslag ten opzichte van andere regio’s. We zitten nog niet op het niveau van Frankrijk en Duitsland.’
Het Havenbedrijf Rotterdam en de Gemeente Rotterdam zijn ambitieus als het om de toepassing van AI in de maritieme sector gaat. In hun ogen moet AI niet alleen leiden tot efficiencyverbetering in scheepsontwerpen, productieprocessen en logistieke processen. ‘Belangrijk zijn het bereiken van maatschappelijke doelen, zoals het terugdringen van energieverbruik en schadelijke emissies en het verbeteren van de luchtkwaliteit’, zegt Krikke.
Aanpassingsvermogen
Er zijn volgens Krikke twee grote uitdagingen om AI te ontwikkelen. ‘De gewoontes en regelgeving in de maritieme sector laten niet zomaar toe dat er taken van de mens door intelligente systemen worden overgenomen.’ Maar ook de factor mens kan volgens hem uitdagend worden. ‘Functies krijgen in de toekomst een andere inhoud. Routinematig werk wordt gedaan door computers, maar zelfs het nemen van beslissingen wordt deels uit handen genomen door systemen.’ Voor jongeren is deze verandering volgens Krikke goed op te pakken, ‘maar het vraagt ook aanpassingsvermogen en opleiding van mensen tijdens hun loopbaan’.
Nu breekt volgens Krikke de belangrijkste fase aan voor de werkgroep: ‘projecten opzetten met de bedrijven in de sector, de kenniswereld en de havenbedrijven om AI-technologie te benutten’.
Dit verhaal is aan u verteld door Rotterdam Maritime Capital of Europe
BRAND STORIES
Bedrijven en organisaties in de logistiek zitten vol inspirerende en informatieve verhalen. In Brand Stories worden deze door hen rechtstreeks aan u verteld.
