Afgelopen donderdag verscheen de uitspraak inzake Kamino/Datema. Deze uitspraak gaat over de invloed van formele fouten in het douanerecht. Stel, een importeur voert goederen in tegen een te lage waarde. Bijna drie jaar later komt de Douane daar achter en stelt een onderzoek in. Omdat de Douane maximaal drie jaar terug kan voor
een navordering, stuurt de Douane een aanslag ‘ter behoud van rechten’.

Daarna maakt de Douane het onderzoek af en verstuurt de juiste motivering, maar na het verstrijken van de driejaarstermijn. Wat zei het Hof in een eerdere zaak (Sopropé): een belanghebbende moet zich kunnen verdedigen tegen een beschikking door zijn zienswijze kenbaar te kunnen maken vóórdat de beschikking wordt opgelegd. Dat werd door iedereen vertaald als: de Douane mag pas een aanslag versturen als zij de volledige onderbouwing klaar heeft. Is de Douane te laat, dan geen navordering.

Met deze strikte uitleg van het verdedigingsbeginsel werd de speelruimte voor de Douane behoorlijk beperkt. In beroepsprocedures werd te pas en te onpas een beroep gedaan op het Sopropé-arrest. Ook als de Douane materieel gelijk had, werd een beroep gedaan op schending van het verdedigingsbeginsel. Dat ging de Douane te ver. Zeker omdat de importeur na het ontvangen van de aanslag nog voldoende mogelijkheid had om zijn zienswijze kenbaar te maken door bezwaar te maken. Dus materieel niks aan de hand, maar te laat en dus formeel fout.

In de Kamino-zaak spreekt het Hof als een echte scheidsrechter. Vrij vertaald: ‘Het is misschien een kleine overtreding, maar het heeft totaal geen invloed op het spel. Als er nou echt iets fout gaat, dan mag je je melden. Maar tot die tijd: ophouden met zeuren en lekker doorspelen.’ Het Hof maakt daarmee een einde aan het opportunistische formele gedrag van importeurs en stelt het spel weer centraal. Het gaat om de inhoud, niet om de vorm.

Nou hoop ik dat ze bij de FIFA ook Kamino hebben gelezen, want het zou toch mooi zijn als het tijdens het WK weer helemaal om voetbal zou draaien en niet meer om alles wat er omheen speelt.

Raoul Ramautarsing