Aanleiding daarvoor is het concept-onderzoeksrapport ’Als de prooi de jager pakt’ van vorig jaar dat medio dit jaar aan staatssecretaris van Financiën Alexandra van Huffelen werd aangeboden. Het concept-rapport is niet openbaar en voor Kamerleden alleen op basis van vertrouwelijkheid in te zien. In het rapport wordt onder meer geconstateerd dat er in de periode 1996-2016 mogelijk sprake is geweest van honderden ‘integriteitsschendingen’, die nooit zijn onderzocht.

Drugstransporten

RTL Nieuws meldde in oktober al dat de top van de Rotterdamse douane het onderzoek naar de omvang van corruptie door eigen medewerkers frustreerde en erin is geslaagd om het onderzoek lam te leggen. Dat richtte zich onder meer op het doorlaten van drugstransporten. Rotterdam is als grootste haven van Europa een brandpunt voor de aanvoer van vooral cocaïne naar de Europese markt.

Emeritus hoogleraar criminologie Cyrille Fijnaut, voorzitter van de commissie die de onderzoekers van het Bureau van Toegepast Veiligheidsonderzoek en onderzoeksbureau Emma begeleidde, noemde het ‘bizar’ dat de medewerking aan het onderzoek werd gestaakt. Hij pleitte eerder voor een parlementaire enquête, maar kan niet inhoudelijk op de zaak ingaan omdat hij eveneens aan geheimhouding is gebonden.

Volgens RTL werkten opsporingsinstanties als de FIOD wel mee aan het onderzoek en gaven ze inzage in opsporingsdossiers. Bij de douane gingen de luiken juist ‘stap voor stap steeds verder dicht’ naarmate de onderzoekers nieuwe vragen stelden.

Rol douane

Ze gaven eerder dit jaar een verklaring uit, zonder de rol van de douane te benoemen. Ze zeiden toen ‘dat alleen een parlementaire of statelijke onderzoekscommissie voldoende gewapend is om door te dringen in de integriteitsproblemen in de Rotterdamse haven’. Ze stelden vast dat een aantal thor-organisaties ‘formeel of feitelijk geen medewerking heeft willen verlenen aan het onderzoek’. Thor staat voor toezicht-, handhavings- en opsporings-, en regelgevingsorganisaties

Van Huffelen heeft inmiddels de consultancytak van KPMG opdracht gegeven om een nieuw onderzoek uit te voeren, ditmaal exclusief naar de corruptie bij de douane.