Wat hebben we aan zo’n digitaal platform?

Dit is onderdeel van een groot pakket projecten voor het schoonmaken van transportketens. Om dat te doen, moet je heel goed weten welke emissies waar vandaan komen, want dat is de basis om die naar beneden te kunnen brengen. We gaan onder meer AIS-gegevens koppelen aan emissiegegevens van een TNO-model. Zo kunnen we nauwkeurig zien waar wat vandaan komt en kunnen we vervolgens bepalen wat het best zou moeten werken om die emissies terug te brengen.

Gaat dit alleen over schepen?

Ja, dit gaat over zeeschepen en over de binnenvaart in het Rotterdamse havengebied tussen de Van Brienenoordbrug en zestig kilometer buitengaats. Later gaan we dit uitbreiden naar het wegvervoer en andere onderdelen van de keten. Met de gegevens kunnen we allerlei analyses maken en bijvoorbeeld zien waar we het meest effectief walstroomvoorzieningen kunnen ontwikkelen. We willen de gegevens ook gaan delen met de reders, zodat zij zelf kunnen zien hoe ze het meest effectief die emissies omlaag kunnen brengen.

Hoeveel CO2 stoot de scheepvaart eigenlijk uit in dit gebied?

Volgens de eerste resultaten die we uit het systeem hebben gehaald, gaat het om ongeveer 1,9 miljoen ton CO2 per jaar. Voor het hele haven- en industrieel complex is dat ongeveer 25 miljoen ton.

Werkt het systeem al?

Ja, het platform van BigMile is al beschikbaar en er zijn al allerlei grote bedrijven die van de gegevens gebruik maken, maar die koppeling met AIS is nieuw. Dat draaien we nu op proef en ik denk dat we die gegevens tegen de zomer kunnen gaan delen met de reders. Uiteindelijk willen we die met alle betrokken partijen gaan delen. Of het ook openbaar voor het grote publiek beschikbaar komt, kan ik nog niet zeggen.

Zijn er kosten aan verbonden?

In de pilot niet. Maar voor BigMile is het een commercieel project met een kostenmodel.

Is er een link met de plannen van Brussel om de CO2-uitstoot van zeeschepen te gaan beprijzen?

Ja, maar dit idee dateert al van voor het Fit for 55-pakket dat de Europese Commissie een half jaar geleden heeft gepresenteerd om de Europese CO2-uitstoot in 2030 met 55% gereduceerd te hebben. Je kunt in het betreffende gebied precies laten zien wat het een reder oplevert om een schonere brandstof te gebruiken. We beginnen daarmee nu in het gebied rond Rotterdam, maar uiteindelijk kan je dat naar de hele keten uitbouwen. Daarmee wordt het ook voor verladers interessant.

Concreet: ik zie als reder dat er op een bepaald moment een aantal van mijn schepen in Rotterdam een bepaalde hoeveelheid CO2 uitstoot. Wat kan ik met die informatie?

Nou, bijvoorbeeld bepalen hoe je een aanloop van een schip niet alleen qua tijd kan optimaliseren, maar ook qua emissies. Je zou je motoren wat langzamer kunnen laten draaien, en dus je emissie kunnen verminderen, als je op grond van de informatie al weet dat je toch wel op tijd aankomt.

Rotterdam heeft grote ambities met walstroom. Hoe staat het met het programma om na de binnenvaart ook de zeevaart in de haven aan de stekker te krijgen?

Wij kijken vooral naar de terminals en naar welke innovaties nodig zijn om walstroom voor de zeescheepvaart op grote schaal in te voeren. Een voorbeeld daarvan is de voorziening die we voor de schepen van offshore aannemer Heerema op de Landtong bij Rozenburg hebben aangelegd. We zijn nu aan het onderzoeken of we die installatie kunnen uitbreiden, zodat we die ook kunnen gebruiken voor andere terminals in de omgeving. Daarnaast loopt er een onderzoek naar walstroom op de containerterminals.

Dat wordt een stevige klus.

Enorm. In de Rijksbegroting is al een bedrag van 150 miljoen euro uitgetrokken voor subsidie aan de ontwikkeling van walstroom in Nederland. Dat geeft al een beetje een idee van de omvang van die klus. Als je kijkt naar het Fit for 55-programma, dan komen er gewoon verplichtingen om de emissies van broeikasgassen in de havens terug te dringen. Walstroom is daarvoor een heel logische optie, dus dan moet je daarvan ook heel veel creëren.

Dat hadden we tien jaar geleden niet kunnen bedenken, de hele zeevaart in Rotterdam aan de stekker.

Tsja, de binnenvaart ligt al een jaar of tien aan de stekker. Je ziet dat toch steeds een stap verder gaan. Heel veel van de grote containerschepen zijn er ook al op voorbereid, dus we gaan daar nog een heel grote ontwikkeling zien.