Bedrijven die veel energie gebruiken moeten betalen voor hun CO2-emissies. De kosten van een vergunning om CO2 te mogen uitstoten gaan omhoog omdat er steeds minder licenties worden uitgegeven door Brussel. Nu worden er nog gratis licenties uitgegeven, die worden langzaam afgebouwd tot 2034.

Rederijen

Ook rederijen moeten straks emissierechten kopen om CO2 uit te mogen stoten. In 2024 moet de scheepvaart belasting betalen over 40% van zijn emissies en een jaar daarna over 70%. In 2026 moet de sector voor alle emissies van schepen van 5.000 GT en groter betalen binnen de Europese Unie. Verschepingen tussen Europese havens en havens van buiten de EU worden niet voor 100%, maar voor de helft belast.

Eerst wordt alleen belasting geheven over CO2-uitstoot, maar in 2026 komen daar ook methaan en stikstof bij. De EU wil daarmee niet alleen het gebruik van traditionele bunkerolie ontmoedigen, maar ook erkennen dat alternatieve brandstoffen eveneens schadelijk kunnen zijn. Zo is methaanuitstoot een bekend nadeel van schepen die op lng varen.

Brandstoftaks

Het wegtransport krijgt met een eigen emissiesysteem te maken. Brandstofdistributeurs moeten vanaf 2027 emissierechten kopen, de kosten daarvan zullen ze doorberekenen aan de afnemers; de transporteurs die diesel tanken. Deze heffing zal de prijs van diesel vanaf 2025 verder opstuwen. Als de energieprijzen uitzonderlijk hoog worden, wordt de start van het nieuwe ETS uitgesteld tot 2028. Hoeveel duurder wegvervoer door de nieuwe regeling wordt, is nog niet bekend.

De maatregelen zijn onderdeel van het zogeheten Fit for 55-pakket van Eurocommissaris Frans Timmermans en verplichten de EU-landen hun netto-uitstoot in 2030 met 55% terug te dringen ten opzichte van 1990.

Timmermans noemt de uitkomst van de stemming ‘cruciaal voor het klimaat en de Europese Green Deal’. ‘We zijn nu heel dicht bij de afronding van het Fit for 55-pakket waarmee we de Europese Unie op weg zetten naar een groenere toekomst’, zegt hij in een reactie. ‘De Europese Unie wordt daarmee het eerste grote economische blok waar de uitvoering van het klimaatbeleid gelijk staat aan het afgesproken ambitieniveau.’

Opbrengsten

De opbrengsten van de emissierechten gaan voor een deel naar het Sociaal Klimaatfonds, waar kwetsbare huishoudens of kleine ondernemingen aanspraak op kunnen maken. Dat fonds wordt aangevuld tot een maximum van 65 miljard euro.

Het EU-parlement keurde ook de invoering goed van een CO2-heffing op producten die de EU importeert. Het EU-parlement heeft al een principe-akkoord met de lidstaten over de reeks wetten, maar dat moet formeel nog bekrachtigd worden. Naar verwachting gebeurt dat volgende week.