Vorige week werd uit protest al voor 48 uur het werk neergelegd op de Belgische draaischijf van FedEx, waardoor er tijdelijk geen vrachtvliegtuigen van de Amerikaanse pakketvervoerder konden worden afgehandeld op de Waalse luchthaven.

De ingreep in het personeelsbestand van TNT is het laatste gedeelte van de integratie van de twee bedrijven, zo stelt FedEx, dat in mei 2016 TNT Express voor een bedrag van 4,4 miljard euro overnam. Volgens FedEx moet het massaontslag de ‘duplicatie’ van banen bij de twee expreshubs (Luik en Parijs) van de pakketvervoerder in Europa wegnemen. Daarbij wordt vooral gekeken naar het schrappen van operationele en administratieve functies.

Duiven

Waar de ontslagen verder concreet vallen in Europa, is nog grotendeels onduidelijk. FedEx heeft daarover geen verdere mededelingen gedaan en stelt dat de maatregelen ‘van land tot land verschillend zullen zijn’. Of ook het mes wordt gezet in het personeelsbestand in de Europese roadfeederhub in Duiven, bij Arnhem, is dan ook nog onduidelijk, maar vakbond CNV stelt in een eerste reactie dat er geen gedwongen ontslagen zullen vallen in Nederland.

In Nederland heeft FedEx ongeveer 3.000 medewerkers in dienst. Een deel van hen werkt in het voormalig hoofdkantoor van TNT in Hoofddorp. Volgens CNV was daar geen sprake van veel overlap van functies toen TNT en FedEx fuseerden.

Integratie

De integratie van TNT Express in het netwerk van FedEx is sinds de acquisitie moeizaam en traag verlopen voor de Amerikanen. Het proces zal volgens analisten op z’n vroegst ergens in 2022 worden afgerond. FedEx trekt voor de laatste ingreep 18 maanden uit en heeft een voorziening van 300 tot 575 miljoen dollar genomen voor de financiering van de maatregelen. Daar staan blijkens een toelichting jaarlijkse besparingen tegenover van 275 tot 350 miljoen vanaf het boekjaar 2024.

Analisten van de Zwitserse bank UBS verwachten verder extra kostenbesparingen van jaarlijks 200 miljoen dollar door lagere kosten voor de brandstofinkoop, het onderhoud, huur en bij de afschrijvingen.

Als de integratie in 2022 definitief is afgerond (kosten 1,7 miljard dollar) wordt Parijs definitief de primaire hub voor FedEx in Europa voor alle intercontinentale pakketvluchten, terwijl Luik zal dienen als secundaire hub in de EU. FedEx lijkt daarbij te streven naar hetzelfde concept van een dual hub-systeem als in de VS, waar Memphis als centrale draaischijf dient en Indianapolis wordt gebruikt als het sorteerknooppunt voor de minder spoedeisende zendingen (boven de 24 uur).

Luik Airport

FedEx Express is voor de rest vaag over de nieuwe rol van Luik Airport in zijn Europese netwerk, maar analisten in de VS verwachten dat de Belgische luchthaven toch van belang blijft voor de Amerikaanse koerier, niet alleen vanwege de intra-Europese rol, maar ook als achtervang voor het geval de activiteiten in Parijs worden verstoord.

Bij de directie van Luik Airport is het nieuws van de aangekondigde ontslagen als een bom ingeslagen. FedEx is de grootste klant van de luchthaven en de luchthaven zegt niet op de hoogte te zijn geweest van de plannen van de Amerikaanse pakketvervoerder. De luchthaven laat tegenover het Belgische persbureau Belga weten wel blij te zijn dat FedEx in elk geval op de luchthaven ‘wil blijven’.

De komende tijd zal de luchthavendirectie overleg hebben met FedEx ‘om een beter inzicht te krijgen in de motieven voor deze herstructurering en om de gevolgen van het besluit en de operationele gevolgen ervan te onderzoeken’.

Alibaba

FedEx kocht TNT Express vier jaar geleden nadat de Amerikaanse concurrent UPS zijn poging om de Nederlandse pakketvervoerder over te nemen voor een koopsom van 6,8 miljard dollar zag stuiten op een veto van de Europese Commissie. FedEx mocht TNT met zijn sterke intra-Europese road feedernetwerk wél kopen omdat het zelf nog nauwelijks over een landnetwerk in de EU beschikte en volgens Brussel dus niet zo sterk als UPS de markt kon gaan domineren. Maar het feit dat TNT Express een Europese draaischijf bezat op Luik Airport, terwijl FedEx zijn expreshub al had op Parijs Charles de Gaulle Airport, was wel meteen een probleem.

Het was steeds de vraag welke luchthaven FedEx zou gaan kiezen als primaire draaischijf. De Amerikanen hebben gewacht tot het einde van de integratie. Het kan weleens zo zijn, dat de beslissing van Luik Airport uit 2019 om aan e-commerce-gigant Alibaba het laatste stukje grondgebied (eerste linie) aan de start- en landingsbaan toe te kennen, een kapitale strategische fout is geweest. Het beroofde FedEx van verdere expansiemogelijkheden op Luik Airport.