In de vroege ochtend van 3 januari 2019 brak er brand uit in een container op het dek boven Hold 2 van de ‘Yantian Express’. Het schip van 7506 teu, dat onderweg was naar het Canadese Halifax, lag toen midden op de Atlantische Oceaan.

De onstuimige weersomstandigheden, windkracht 8-9, regen en lage temperaturen, bemoeilijkten pogingen van de bemanning om de brand te blussen. Tegen de nacht waren de zuurstoftanks op en moesten de bluswerkzaamheden worden gestaakt. Hapag schakelde daarop Smit Salvage in, die de sleepboot ‘Smit Nicobar’ naar de rampplek stuurde om assistentie te bieden.

Evacuatie

Omdat de situatie aan boord steeds gevaarlijker werd, werden elf van de 22 bemanningsleden van de ‘Yantian Express’ geëvacueerd naar de ‘Smit Nicobar’. De resterende elf volgden in de middag van 6 januari. Een dag later keerde een klein team terug aan boord om de sleepverbinding op te zetten.

Tekst loopt door onder foto.

Op 15 januari arriveerde een reddingsteam van de anchor handling tug ‘Sovereign’ van Boskalis bij het schip, die op 21 januari de brand de baas was. Met behulp van de sleper ‘Maersk Mobilizer’ wist de ‘Yantian Express’ daarna de haven van Freeport op de Bahama’s te bereiken, waar de uitgebrande containers van boord werden gehaald.

Toen inspecteurs van de BSU ter plekke onderzoek deden, ontdekten ze in een van de containers in de buurt waar de brand zou zijn uitgebroken iets opmerkelijks. In een doos waarop een lading kokoskorrels stond aangegeven, bleek in werkelijkheid een houtskool van kokos te zitten.

Spontane ontbranding

Uit tests bleek later dat deze houtskool bij een temperatuur van ongeveer 50 graden Celsius spontaan kan ontbranden. Aangezien er geen andere voor de hand liggende, potentiële ontstekingsbronnen werden ontdekt, vermoedt de BSU dat de houtskool hoogstwaarschijnlijk de bron van de brand was. De brand heeft zich daarna via een doos met polypropyleenzakken kunnen verspreiden.

Ontvlambare goederen met een gevaar voor zelfontbranding moeten doorgaans aan strenge eisen voldoen, voordat ze op een schip kunnen worden geladen. De onderzoekers van de BSU hebben niet kunnen uitsluiten dat de verlader de lading expres verkeerd heeft aangegeven om dat te omzeilen.

Bij de brand die bijna twee weken heeft geduurd, is in totaal de inhoud van 260 containers volledig verloren gegaan. Nog eens 460 zijn zwaar beschadigd. Van een onbekend aantal reefercontainers heeft de inhoud zijn waarde verloren door stroomuitval. Het schip is gerepareerd in China en inmiddels weer operationeel.

‘Maersk Honam’

De afgelopen jaren zijn er al diverse scheepsbranden geweest, die mogelijk veroorzaakt zijn door het niet correct opgeven en laden van gevaarlijke vracht. In februari vorig jaar was het raak op de ‘APL Vancouver’ (9.200 teu) en in maart 2018 vloog de ‘Maersk Honam’ (15.226 teu) in de fik. Bij die laatstgenoemde kwamen 5 van de 27 opvarenden om het leven en duurde het een maand voordat reddingsdiensten de brand onder controle hadden.

Diverse grote containerrederijen, waaronder Maersk, Hapag-Lloyd, Evergreen, OOCL en HMM, leggen sinds vorig jaar boetes op aan klanten die hun lading verkeerd opgeven. De straffen lopen op tot tienduizenden dollars per container.