Dit blijkt uit de data van de Eurasian Rail Alliance Index van ULTC ERA, een joint venture van de nationale spoorwegbedrijven van Kazachstan, Rusland en Belarus, die cijfers geeft over de hoeveelheid lading die zij per spoor hebben vervoerd via deze landen. In het eerste kwartaal van dit jaar werd in totaal 59.956 teu over de route vervoerd, bijna 54% minder dan in het eerste kwartaal van 2022. Het dieptepunt lag in februari van dit jaar, toen er slechts ruim 17.586 teu over de route ging. Na een kleine stijging in maart, daalden de volumes in april dus opnieuw.

Igor Tambaca, oprichter van logistiek dienstverlener Rail Bridge Cargo, gespecialiseerd in railtransport tussen Europa en China, stelt de afgelopen maanden echter een lichte stijging te hebben gezien in het vervoer over de route via Rusland. ‘De volumes die wij vervoeren via Rusland zijn sinds het begin van dit jaar met ongeveer 5 a 6% gestegen. Omdat er tot nu toe niks is misgegaan bij het vervoeren van vracht op de route, maken klanten en verzekeraars zich minder zorgen.

Bovendien zijn er nu express-treinen tussen Xian en Duisburg die op de grenzen met Kazachstan, Wit-Rusland en Polen voorrang krijgen op andere treinen. Die transittijd bedraagt nu 11,5 dagen, wat aantrekkelijk is voor klanten’, zo legt hij uit. ‘Wel zie je in de hele transportsector dat er minder lading is door de economische recessie. Dat merken wij ook. Daardoor zien wij een sterke toename in kleinere LCL zendingen (less than container load, red.). Dit type lading is de laatste maanden met zeker 55% gestegen, wat extreem is’, zo stelt hij.

Verdriedubbeling

De Middencorridor, het alternatief voor de noordelijke route die loopt via kazachstan, Azerbeidzjan en Georgië, zag begin dit jaar echter weer een stevige groei. In het eerste kwartaal van 2023 vervoerde Kazachstan Railways bijna 64% meer over de Middencorridor dan vorig jaar van en naar Kazachstan, zo meldt het bedrijf. De export van Kazachstan over deze route verdriedubbelde zelfs bijna ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar.

Volgens de nationale spoorwegmaatschappij vervoerde het land 433.200 ton over de middencorridor tussen januari en maart van dit jaar, een stijging van 63,7% ten opzichte van het jaar ervoor. Dat komt volgens het bedrijf door de maatregelen die zijn genomen om de capaciteit van de corridor te verbeteren.

De groeicijfers zijn in lijn met de trend die vorig jaar al zichtbaar was. De Trans-Kaspische Internationale Transport Associatie meldde eerder al dat er vorig jaar 1,5 miljoen ton vracht over de route werd vervoerd, 2,5 keer zoveel dan in 2021. Het aantal containers groeide vorig jaar met 33% naar 33.000 teu. De organisatie heeft vorig jaar de capaciteit op de route verhoogd. Zo is onder andere het aantal feederschepen over de Kaspische zee vorig jaar sterk uitgebreid.

Desondanks is de Middencorridor nog geen al te populair alternatief in Europa. De transittijden zijn nog te hoog om met de zeevaart te concurreren. De 1,5 miljoen ton die over de Middencorridor werd vervoerd in 2022, komt dan ook nog lang niet in de buurt bij de ruim 3,5 miljoen ton die in 2021, voor het uitbreken van de oorlog, via Rusland werd vervoerd.

‘Je ziet dat de volumes op de Middencorridor vooral na het begin van de oorlog sterk toenamen. Sinds ongeveer september vorig jaar zijn partijen hier steeds meer van teruggekomen door de hoge transittijden. Die zijn door capaciteitsverbeteringen wel lager geworden, maar voor West-Europa nog steeds te hoog. Voor landen in Zuidoost-Europa kan de route nog wel aantrekkelijk zijn. Maar op dit moment ligt de transittijd op de Middencorridor tussen China en West-Europa ongeveer even hoog als de transittijd via de zeevaart’, zegt Tambaca over deze corridor.