Naast een tankstation, fungeert het station ook als vulstation, waarbij waterstof in cilinders wordt gevuld. Door dit vulpunt hebben bedrijven gemakkelijk en snel toegang tot waterstof voor hun (bouw)generatoren en hijs- en liftgereedschappen, zoals heftrucks.

Wie gaan er gebruik maken van het tankstation?

Het afvalbedrijf in Amsterdam heeft van de gemeente de opdracht gekregen om te verduurzamen. Dat zou kunnen deels met batterij-elektrische voertuigen kunnen. Maar op de bruggen in Amsterdam geldt een beperkte gewicht toelating. Daarvoor zijn batterij-elektrische vrachtwagens soms te zwaar. Ook het bijladen is operationeel niet altijd handig. Daarom gaan ze nu vergroenen via waterstof. In totaal schaffen ze zes vuilniswagens aan op waterstof en daarvoor creëren wij het vulpunt.

Zijn er verder nog geen trucks op waterstof in de regio Amsterdam?

Nee, er zijn nog geen vrachtauto’s op waterstof leverbaar vanuit de fabrieken. Ze zijn wel bezig met de ontwikkeling ervan, maar dat duurt ons te lang. Daarom zijn we vijf jaar geleden zelf aan de slag gegaan met het retrofitten van voertuigen. We pakken daarvoor een diesel truck en halen het motorblok eruit. We monteren een elektromotor in combinatie met een brandstofcel. Dat kan technisch gezien zowel met bestaande als nieuwe vrachtwagens, maar economisch is het slimmer om een nieuwe truck te gebruiken in verband met de afschrijvingstermijn.

Wat kost zo’n retrofit waterstoftruck?

Schrik niet; je betaalt er bijna drie ton voor. Dus als de truck een ton kost, is de rest voor de retrofit. De gebruiker is op dit moment nog afhankelijk van subsidies. Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat vergoedt de helft van de aanschafprijs, zodat het voertuig nog maar anderhalve ton kost. Daardoor kan het soms wel uit. Bovendien zijn de huidige projecten bedoeld om ervaring op te doen en te demonstreren aan het grote publiek dat het kan.

Schrik niet; je betaalt bijna drie ton voor een waterstoftruck.

En hoe zit het met bestelbusjes op waterstof?

We zijn nu ook begonnen met het maken van bestelbussen op waterstof, zoals de Volkswagen Crafter en Transporter of Mercedes Sprinter. Die zijn al af fabriek elektrisch leverbaar, maar de actieradius is heel laag. Die voorzien we van een range-extender op waterstof, zodat de actieradius toeneemt naar 500 kilometer en je hem weer in drie minuten kunt vullen op ons tankstation.

Hoeveel vrachtwagens kunnen er dagelijks terecht op het tankstation?

We kunnen zo’n 1000 kilo waterstof per dag afleveren met de huidige situatie, dat is later uit te breiden. Een gemiddelde vrachtwagen komt ongeveer 10 tot 15 kilo tanken. Dus dat zijn zo’n 75 tankbeurten. De gemeente neemt de eerste stap met zes vrachtauto’s en wil straks ook hiermee door. Het tankstation kan zowel 700 bar waterstoftanks vullen voor personenauto’s, taxi’s en bestelbussen als 350 bar voor vrachtwagens en bussen. Dat zijn de twee standaarden op dit moment.

Er zit vast een hoop subsidie op?

Om de duurzame productie van waterstof bij het tankstation te stimuleren, heeft de gemeente Amsterdam een eenmalige bijdrage beschikbaar gesteld van 500.000 euro. Bovendien zijn ze ‘launching customer’, zodat we in ieder geval bij de start al een partij hebben die er gebruik van maakt. En we hebben voor de bouw van het tankstation subsidie ontvangen namens de Demonstratieregeling Klimaattechnologieën en – innovaties (DKTI, red.) Transport.

Waar komt de waterstof vandaan?

Die gaan we zelf on-site produceren via een elektrolyser vanuit duurzame bronnen, zoals windenergie. In Groningen hebben we al zo’n installatie staan met een zonneweide ernaast van 10 MW. Alleen in Amsterdam kopen we groene stroom in, omdat daar geen plaats is voor honderdduizend naastgelegen zonnepanelen. Ook is de grond daarvoor iets te duur.

Wat wordt de prijs van een kilo waterstof?

Bij de start vragen we 10 euro per kilo. Een personenauto kan daarmee ongeveer 100 kilometer rijden, dus de prijs is dan een dubbeltje per kilometer. Dat is vergelijkbaar met een benzineauto. Maar voor een doorbraak op grote schaal zullen we de kostprijs naar beneden moeten halen om het economisch aantrekkelijk te maken. Want de installaties zijn daarvoor nu eigenlijk nog te duur. De grote kostenpost zit hem namelijk meer in de afschrijving van de installatie dan het variabele deel dat nodig is om de waterstof te produceren. Om echt te concurreren met diesel zullen we op termijn naar de 4 euro productiekosten per kilo moeten. Maar daarvoor zullen er nog heel wat emmertjes water door de elektrolysers moeten gaan.