‘Nood leert exporteren’, zeggen doorgewinterde exporteurs wel eens. Ze bedoelen daarmee dat ondernemers die worden geconfronteerd met een stagnerende afzet in het binnenland zich soms ontpoppen tot succesvolle exporteurs. Als je je omzet op peil wilt houden en de binnenlandse klanten laten het afweten, dan moet je toch iets. En soms lukt het zowaar en ontstaan er afzetrelaties die ook later, als de binnenlandse markt weer aantrekt, een bijdrage leveren aan omzet en winst.