Nederland kent al jaren de mogelijkheid om met lange zware vrachtwagens te rijden en was daarmee één van de eerste. Aan het begin van deze eeuw werden al proeven gestart met deze vorm van vervoer en inmiddels is de LZV ruimschoots ingeburgerd in de transportsector, die overtuigd is geraakt van de voordelen. Met de lange trucks hoef je minder ritten te rijden, wat zorgt voor minder brandstof- en personeelskosten. Ook zijn er gunstige fiscale regelingen die zorgen voor duizenden euro’s voordeel bij de aanschaf van onderdelen voor een dergelijk voertuig. Daarnaast mogen de lange voertuigen op steeds meer wegen rijden. En o ja, voor het milieu is het ook beter. Doordat lange trucks per rit meer lading kunnen meenemen, worden per kilogram vracht minder schadelijke stoffen uitgestoten.
Bij een uitbreiding van het netwerk van toegestane wegen vier jaar geleden sprak branchevereniging TLN dan ook de verwachting uit dat het aantal ecocombi’s explosief zou stijgen. Dat valt tot dusver wel mee.

In juni 2014 werd de mijlpaal van duizend lange zware voertuigen behaald. Daar werd toen een feestelijk moment van gemaakt, waarbij transportbedrijf Van der Velden uit Bleiswijk deze duizendste LZV officieel in gebruik mocht nemen. Daarbij was zelfs toenmalig mobiliteitsminister en ecocombi-toejuicher Melanie Schultz van Haegen aanwezig.

Inmiddels zijn we vier jaar verder en staat de teller op ongeveer vijftienhonderd exemplaren. In de tussenliggende tijd werden dus jaarlijks tussen de 100 en 150 voertuigen als LZV geregistreerd bij het RDW, terwijl het totale aantal nieuwe trucks in deze periode schommelde tussen de 9.000 en 14.000 exemplaren per jaar. Daarvan wordt dus ongeveer 1% ingezet als ecocombi, al worden niet alle voertuigen als LZV afgeleverd. De lange vrachtwagencombinaties kunnen ook worden samengesteld van al bestaand materieel.

Toch zijn lang niet alle vervoerders overstag gegaan. Onder andere de hoeveelheid eisen en beperkingen (zie ook de diverse kaders) vormen een remmende factor. Daarnaast ondervinden vervoerders veel juridische hindernissen als ze met de LZV de grens over gaan. Zo is het maximaal toegestane gewicht in Duitsland lager en mogen Nederlandse bedrijven alleen de zuidgrens over als ze onderdeel zijn van de Belgische pilot die nu in volle voorbereiding is (zie ook het artikel op pagina’s 14 en 15). Tevens speelt mee dat het netwerk van toegestane wegen nog relatief klein is.
Daarnaast kunnen dergelijke lange combinaties uiteraard moeilijk manoeuvreren in stadscentra. Bevoorraden van winkelcentra is daardoor lastig. Wel kunnen ze grote hoeveelheden lading naar distributiecentra brengen, die vaak zijn gevestigd aan de rand van de stad. Daar kunnen de LZV’s dan worden losgekoppeld en samen met een extra trekker worden omgebouwd tot twee reguliere vrachtwagens, die wél stadscentra in kunnen en mogen.

De verwachting is dat het ecocombi-wagenpark de komende jaren in hetzelfde tempo blijft groeien. Indicatoren voor een versnelling zijn er niet. Aanvullende financiële stimuleringsmaatregelen vanuit Den Haag of Brussel zijn niet aanstaande. Het vrijgeven van andere typen ladingen voor de ecocombi evenmin. Daarnaast blijft grensoverschrijdend vervoer richting België lastig. De testfase duurt daar nog jaren. Jammer, want rapport na rapport en proef na proef tonen aan dat er veel groene winst is te behalen met de ecocombi.

Eisen voertuig
Aan het LZV-voertuig worden diverse eisen gesteld. De ecocombi
> mag een maximale lengte hebben van 25,25 meter, tegenover 18,75 meter voor reguliere vrachtwagens
> mag een laadlengte hebben van minimaal 18 meter en maximaal 21,82 meter
> mag een maximum gewicht van 60 ton hebben
> heeft spiegels die voldoen aan Europese regels
> moet beschikken over een EBS-remsysteem
> moet aslastmeters op elke as hebben
> moet op de achterkant een bord hebben met daarop onder meer de contourmarkering en de tekst ‘Pas op, extra lang voertuig’
> heeft een draaicirkel van maximaal 14,5 meter
> mag maximaal twee scharnierpunten hebben
> moet een gesloten zijafscherming hebben.

Eisen chauffeur
Vrachtwagenchauffeurs die een LZV willen besturen, moeten:
> beschikken over getuigschrift vakbekwaamheid
> beschikken over een geldig CCV-certificaat Rijvaardigheidstoets langere en/of zwaardere voertuigen
> minimaal vijf jaar ervaring hebben als vrachtwagenchauffeur
> geen rijontzegging hebben gehad in de afgelopen drie jaar.

Overige voorschriften
Naast de eisen aan het voertuig en de chauffeur zijn nog diverse aanvullende voorschriften en beperkingen:
> Rijden bij weersomstandigheden die het zicht beperken tor minder dan tweehonderd meter en bij gladheid van het wegdek is niet toegestaan
> Niet alle ladingen mogen worden vervoerd.
Zo is het transport van gevaarlijke stoffen en levende dieren met de ecocombi niet toegestaan
> Ook mogen de voertuigen geen ondeelbare ladingen vervoeren die buiten de vrachtwagen uitsteken en zijn vloeibare ladingen van meer dan duizend liter verboden
> De LZV mag uitsluitend rijden op wegen die zijn vrijgegeven door de RDW. Dit netwerk bestaat uit onder andere alle snelwegen, steeds meer N-routes en een groot deel van het wegennetwerk van het Rotterdamse havengebied
> Ecocombi’s mogen geen overwegen kruisen waar treinen met meer dan 40 kilometer per uur overheen rijden
> Woonerven en 30-kilometerzones zijn verboden terrein
> De LZV mag geen voertuigen inhalen die sneller rijden dan 45 kilometer per uur.
> Voor wegen die niet zijn vrijgegeven voor de ecocombi, mag een tijdelijke ontheffing worden aangevraagd bij het RDW. Deze ontheffing geldt voor maximaal vier kentekens.