De directie van Deutsche Bahn, die altijd heeft volgehouden dat DB Schenker ‘nimmer’ wordt verkocht, lijkt onder de politieke druk te zijn bezweken. De top kon zelf de laatste tijd niet goed uitleggen wat nu eigenlijk de strategische rol is van de grote expediteur binnen de publieke transporttaken van het overheidsconcern, anders dan die van pinautomaat om de enorme verliezen van railgoederendochter DB Cargo (2,2 miljard euro sinds 2015) af te dekken.

Schenker, dat in 2002 door DB werd overgenomen om het kwakkelende dochterbedrijf DB Cargo van extra ladingaanbod te voorzien, heeft nooit die rol vervuld en is op logistiek gebied steeds zijn eigen weg gegaan. Daardoor was de strategische binding met DB Cargo ver te zoeken. Zo zette het expeditiebedrijf de laatste jaren versterkt in op expansie van de zee- en luchtvrachtexpeditie.

Veelzeggend is ook de claim van DB Schenker dat het binnen het Europese wegvervoer de grootste expediteur is. Dat de nieuwe topvrouw van DB Cargo, Sigrid Nikutta, sinds 2020 het lek bij de railvervoerder boven wil krijgen via het aanbieden van fijnmazige logistieke diensten, buiten het eigen spoorvervoer om, spreekt ook boekdelen. De twee logistieke dienstverleners komen elkaar eerder tegen als concurrenten dan als partners binnen het eigen concern.

Afhankelijkheid

De grote financiële afhankelijkheid van de winsten van DB Schenker (eerste helft 2022: 1,2 miljard euro) leidden er ook toe dat er bij DB Cargo (verlies eerste helft van 2022: 300 miljoen euro) jarenlang kon worden aangemodderd en dat noodzakelijke reorganisaties bij de spoordochter lange tijd gewoon uitbleven. Dat verklaart ook het jarenlange, hardnekkige verzet van de DB-directie tegen de verkoop van DB Schenker.

De liberale transportminister Volkert Wissing, verantwoordelijk voor DB, lijkt dat verzet nu te hebben gebroken, ofschoon er binnen de andere regeringspartij, de SPD, en van de vakbonden nog wel tegenstand valt te verwachten. Zo is de machtige Duitse vakbond EVG, dat momenteel met Klaus-Dieter Hommel de voorzitter levert van de raad van commissarissen bij DB, mordicus tegen een verkoop van Schenker aan ‘winsthongerige sprinkhanen’. Hommel vindt dat het expeditiebedrijf juist moet worden samengevoegd met DB Cargo tot een vrachtonderneming.

Een verkoop van DB Schenker zou de Duitse schatkist volgens analisten zeker zo’n 15 miljard euro kunnen opleveren, maar die inschatting van eind 2021 was nog gebaseerd op de winst van 711 miljoen euro uit 2020. Het resultaat van vorig jaar (1,2 miljard euro) duwt de verkoopprijs al snel richting de 20 miljard euro, en die kan nog verder stijgen aangezien het ebit van Schenker over de eerste zes maanden al op 1,2 miljard euro lag.

XPO-scenario

Het is ook niet uitgesloten dat DB Schenker uiteindelijk wordt opgesplitst. Wellicht à la het Amerikaanse bedrijf XPO Logistics, dat van zijn eigen opsplitsingen een verdienmodel voor zijn aandeelhouders heeft gemaakt. Het kan eventueel via een beursgang, maar dat vergt wel enige tijd en het is de vraag of de Duitse regering als enige aandeelhouder dat geduld kan opbrengen.

Sneller gaat het dan met financieel kapitaalkrachtige partijen. Zo meldde het doorgaans goed geïnformeerde Duitse zakenblad Handelsblatt begin van dit jaar dat enkele financiële partijen in de VS al samenwerkingsverbanden smeden om voldoende kapitaal op tafel te kunnen leggen voor een mogelijke overname van de Duitse expediteur.

Het gaat daarbij allereerst om de participatiemaatschappijen CVC en Carlyle, die voor een gezamenlijk bod zouden hebben gekozen en volgens het Handelsblatt al een adviseur in de arm hebben genomen om de acquisitie te begeleiden. Ook de beleggers Bain en Advent zouden intussen onderhandelen over een gemeenschappelijk bod op de Duitse netwerkexpediteur. Een derde financiële partij is het Amerikaanse investeringsbedrijf Blackstone, dat recent nog op zoek was naar een kapitaalkrachtige partner.

DSV

Deze financiële partijen zullen het hoogstwaarschijnlijk moeten opnemen tegen het Deense transportconcern DSV, dat eind vorig jaar al ongevraagd zijn interesse toonde voor DB Schenker. Gezien de voortvarendheid waarmee de Denen eerder concurrenten als Agility, Panalpina en UTi opslokten, moeten zij worden gezien als de gedoodverfde kandidaat om Schenker over te nemen. De andere Deense grootmacht Maersk heeft zich als mogelijke kandidaat eind vorig jaar al buitenspel gezet. Het heeft ‘beslist geen interesse’ in een overname van grote expediteurs als DB Schenker, zei Vincent Clerc, ceo Ocean and Logistics van Maersk toen tegen het Deense financieel-economische blad Finans. ‘Die activiteit maakt geen deel uit van het pakket dat wij onze klanten willen aanbieden’, aldus Clerc.

Volgens het oud-directielid Alexander Doll van DB kunnen na een overname van Schenker in een ‘meer privaat-economische omgeving’ oude glorietijden herleven en kan de expediteur afscheid nemen van de huidige status als melkkoe bij het met schulden behangen spoorbedrijf. Doll, die momenteel als adviseur acquisities begeleidt, voorziet een grote interesse vanuit de transportsector en beleggingswereld. Hij noemt Schenker na de koop van het Zwitserse Panalpina, in 2019 door DSV, nu nog ‘de enige denkbare grote deal in de mondiale expeditie’.