Onderzoeksbureau Deltares heeft in opdracht van Rijkswaterstaat berekeningen gemaakt naar het effect en de risico’s van het verdiepen van de vaargeul voor het IJsselmeer tussen Kornwerderzand en Urk. Volgens Deltares zorgt de diepe vaargeul voor een aanzienlijk hoger zoutgehalte in het meer dan eerder werd verondersteld.

Om verzilting tegen te gaan, moet er daarom bovenop de overeengekomen hoeveelheid doorspoelwater ongeveer 20 kuub per seconde méér zoet water worden gespuid bij Kornwerderzand. En dat is niet wenselijk: de hoeveelheid spuiwater bij de sluis moet juist omlaag om het water te kunnen gebruiken voor droogtebestrijding.

De verziltingsproblemen blijven ook overeind bij een minder diepe of kortere vaargeul dan de voorgenomen 10 meter onder NAP. Volgens Deltares treden dan nog ‘minstens de helft van deze effecten op’. Het opnemen van drempels in de verdiepte geul remt de zoutindringing nog wel iets af. ‘Het is aan de provincie om dit mee te nemen in het ontwerp’, aldus de onderzoekers.

Struikelblok

Volgens Rijkswaterstaat is het aan de provincie om een oplossing te vinden voor de verzilting. Voor de Friese gedeputeerde Avine Fokkens-Kelder is het een volgende tegenslag in een ‘hoofdpijndossier’. ‘Theoretisch zou het hierop kunnen klappen’, zegt ze tegenover weekblad Schuttevaer. ‘Want het is cruciaal dat het IJsselmeer een zoetwaterbron blijft. We moeten kijken wat er mogelijk is qua oplossingen.’ De resultaten van de studie naar oplossingen voor de verzilting worden eind 2024 verwacht.

De verzilting is de zoveelste tegenvaller voor de sluis bij Kornwerderzand. Tot nu toe vormde vooral de financiering een van de grootste problemen. Na meer dan acht jaar onderhandelen kwam er in maart dit jaar een akkoord over de verdeling van de kosten. De sluis moet 11 meter breder worden. Ook worden nabijgelegen bruggen vernieuwd en de vaargeul in het IJsselmeer wordt verdiept. Het gebied moet door de verbreding toegankelijk worden voor grotere schepen. Dat maakt een wereld van verschil voor het bedrijfsleven rond het IJsselmeer en ook het havengebied Port of Zwolle.