‘Staat je auto wel achteruit ingeparkeerd? Dat is een veiligheidseis hier op het terrein.’ Erik Goldberg waarschuwt maar even. ‘Het is verplicht in de omgeving, hier zit chemische industrie gevestigd. Zo kan iedereen snel wegrijden bij calamiteiten.’

Renewi Organics zit in het Amsterdamse havengebied. De onderneming houdt zich bezig met het inzamelen van organisch afval en vooral met het verwerken van dat afval tot nieuwe grondstoffen. Zo weten ze door vergisting van geknakte komkommers uit de supermarkt en leeggeschraapte borden uit restaurants weer warmte, elektriciteit en bio-lng te maken. Hoe verser het afval, hoe hoger de calorische waarde en hoe meer nieuwe grondstoffen ervan gemaakt kunnen worden.

Renewi kwam in 2017 op de markt, het bedrijf is ontstaan uit een fusie tussen de Nederlandse afvaldienstverlener Van Gansewinkel en de Engelse afvalverwerker Shanks Group. Sindsdien ligt de focus op recycling. Renewi is actief in vijf landen: Nederland, België, Frankrijk, Portugal en het VK.

Tekst gaat verder onder de foto

Playmobilpoppetjes

In Nederland rijden dagelijks vanuit meer dan 85 locaties 1.400 vrachtwagens rond om afval in te zamelen. Renewi is onderverdeeld in verschillende divisies. Al die divisies zijn gericht op recycling. Zo is Coolrec de divisie waar afgedankt witgoed wordt verwerkt. De plastics uit oude koelkasten vormen de grondstof waarvan onder meer Playmobilpoppetjes worden gemaakt. Organics, de divisie die Goldberg leidt, is het onderdeel dat zich volledig richt op organisch afval. Goldberg benadrukt dat de propositie van Renewi het opnieuw bruikbaar maken van afgedankte materialen is, en onder Organics valt het composteren van gft-afval en het verwerken van keukenrestafval en producten die over de datum zijn. Die laatste twee reststromen worden in Amsterdam opgewerkt.

Wie de fabriek binnengaat, krijgt een geel hesje, een helm en een paar laarzen met stalen neuzen. Achterop Goldbergs helm staat zijn naam, net als bij de collega’s in de hallen. ‘Zo weet je wie er binnen is.’

Vijftig trucks rijden voor Organics af en aan naar Amsterdam en naar Son, waar een tweede locatie is. De landelijke dekking wordt verder verzorgd door contractpartijen. Logistieke kosten drukken hun stempel op het recyclingproces, maar een precies percentage kan Goldberg hier niet aan hangen. ‘Het is in elk geval een intensief aspect ervan.’

‘De landelijke dekking maakt ons aantrekkelijk,’ zegt Goldberg. Het organische afval komt vanuit retailbedrijven zoals supermarkten en ook van zelfstandige ondernemers, restaurants en andere plekken met keukens.

Tekst gaat verder onder de foto

‘Voor landelijk werkende bedrijven is het prettig om voor alle vestigingen door dezelfde partij en tegen dezelfde tarieven de inzameling van afval te laten doen.’

Het afval wordt op drie manieren ingezameld: met palletboxen, rolcontainers en perstrailers. De locaties waar het afval vandaan komt, worden afhankelijk van de grootte van de stromen één of meerdere keren per week bezocht. De verschillende soorten containers worden dan omgewisseld. Goldberg: ‘We nemen de vuile container mee en zetten een schone ervoor terug. Zeker in de horeca is dat prettig. In de keuken, waar die rolcontainers staan, wil je graag schone bakken.’

Smoothie

Palletboxen zijn stapelbare plastic bakken op een pallet, de rolcontainers zijn vergelijkbaar met een kliko zoals we die als consumenten kennen. De perstrailers zijn grote aanhangers waarin de producten samengeperst worden. Deze staan bijvoorbeeld bij de distributiecentra van groothandels. ‘Het verpakte over-de-datumproduct dat uit de supermarkt terugkomt, komt daarin terecht.’

Het scheiden van organisch materiaal en het verpakkingsmateriaal gebeurt mechanisch. ‘Met het restmateriaal, zo’n 10% van de totale stroom, kunnen we nu nog niets. We betalen een andere verwerker om dat te verbranden’, vertelt Goldberg. ‘Maar op termijn gaan we hier zelf mee aan de slag.’

Het organische materiaal dat vrijkomt na scheiding, wordt in de fabriek de ‘smoothie’ genoemd. Goldberg heeft een collega gevraagd een fles smoothie langs te brengen om die aan NT te demonstreren. Het heeft de structuur van dikke vruchtensap en ruikt verre van fris. ‘Dit is wat overblijft. Het wordt overgepompt naar de vergistingsinstallatie aan de overkant van de weg.’

Tekst gaat verder onder de foto

De installatie aan de overkant heeft een capaciteit van tienduizend kuub. Goldberg: ‘Het gaat om organische vergisting. Het materiaal blijft daar zo’n dertig dagen in. Het gas dat ontstaat, gaat onder meer naar een warmtekrachtinstallatie, waar zo elektriciteit wordt opgewekt. De warmte leveren we aan de stadsverwarming in Amsterdam en de elektriciteit is goed voor zo’n twaalfduizend huishoudens. Het materiaal wat overblijft na vergisting, digestaat, is weer een onderdeel voor industriële compost.’

Verderop, achter de vergistingsinstallatie, staat een installatie van Nordsol. ‘Daar wordt het methaan, biogas, gescheiden van de CO2 en van de laatste verontreiniging, om vervolgens te worden gekoeld naar -150 graden Celsius. Wat overblijft is vloeibaar en klaar voor transport.’ Het ‘bio-CO2’ dat uit het gas is gefilterd, wordt gebruikt in de kassenteelt om planten goed te laten groeien.

Afnemende markt

Bio-lng is een brandstof waarover nog veel discussie te voeren valt, weet Goldberg. ‘Je kunt je afvragen of biogas op dezelfde manier gewaardeerd moet worden als fossiel gas. Er is weliswaar emissie bij gebruik, maar is het terecht dat dit onder hetzelfde frame valt?’

Het proces bij Renewi in het Amsterdamse havengebied vormt een volledige keten. Van inzameling en verwerking tot de productie van een eindproduct. Shell is afnemer van de bio-lng: zij zetten het weg bij hun tankstations.

De activiteiten van Renewi zijn niet watergebonden. Goldberg noemt het wel opportuun om in het havengebied gevestigd te zijn. ‘Port of Amsterdam heeft ambities op het gebied van circulair en klimaatvriendelijk werken, daar passen we goed bij. Het gebied is bovendien aangewezen als locatie voor chemie. Ondanks dat we veel doen om de geur minimaal houden, zoals de inzet van filters met actieve kool, kan je je voorstellen dat we in bewoonde gebieden minder welkom zijn.’