Het advies aan het kabinet was dinsdag gesprek van de dag tijdens het congres Logistiek Vastgoed Nederland in Almere, georganiseerd door SPRYG Real Estate Academy. In het rapport, dat de naam ‘De logistiek van morgen begint vandaag’ heeft meegekregen, schrijft het CRa dat het draagvlak is verdwenen voor grootschalige logistiek.

‘De magie van Nederland Distributieland is uitge­werkt’, stelt Veldhuis. ‘Wat op dit moment mist, is een verhaal over de logistiek die we wél willen in Nederland en hoe we hiervoor op een goede manier ruimte kunnen maken.’ Volgens Veldhuis moeten overheden veel vaker ‘nee’ verkopen bij logistieke ontwikkelplannen en moeten niet-circulaire ketens ‘uitgefaseerd’ worden.

Anderzijds vindt het CRa dat ook voorzichtiger moet worden omgesprongen met bestaande bedrijventerreinen. ‘In de huidige wooncrisis vraagt het durf om een aantal grote wo­ningbouwplan­nen op bedrij­venterreinen te herijken, maar deze terreinen zijn te waardevol voor de logis­tiek en circulaire economie van de toekomst om nu volledig prijs te geven aan wo­ningbouw.’

Selectieve verontwaardiging

Een aantal sprekers tijdens het vastgoedcongres in Almere reageerde als door een wesp gestoken op de adviezen, die zij beneden de maat en onkundig noemen. Daaronder is ook TLN-voorzitter Elisabeth Post: ‘Het voelt als een fles Dreft: na twee dagen schuimbek ik nog volop’, zegt ze. Post hekelt de ‘selectieve verontwaardiging over logistiek vastgoed’ die naar voren komt uit het College-advies. ‘Er spreekt geen economische kennis uit over de logistieke sector. Ik vind het echt ongepast.’

In het rapport pleiten de rijksadviseurs verder voor wat zij dekolonisering van de logistieke sector noemen. ‘Eeuwenlang had Nederland kolonies waardoor we prijsverschillen maximaal konden opdrijven’ schrijven zij in het advies. ‘Maar hoewel het koloniale tijdperk voorbij is, zijn koloniale praktijken in de handelsketens nog steeds van toepassing. Eufemistisch worden voormalige kolonies nu ‘lagelonenlanden’ genoemd.’

Het is ongepast dat ondernemers en werknemers in de logistiek op deze manier door de rijksadviseur worden weggezet als kolonisten, stelt Post. ‘Ik heb daar gewoon buikpijn van. Ik vind het zo onwelvoegelijk wat daarin staat. Ik heb er geen woorden voor.’

Absurd idee

Brancheorgansiatie Dilas (Dutch Industrial & Logistics Association) publiceerde vlak voor het congres een reactie op LinkedIn. Daarin noemt de belangenbehartiger het plan voor ‘dekolonisering’ van de logistiek een ‘absurd idee’, dat getuigt van een gebrek aan begrip van globalisering en economische realiteit. ‘Zelfs al zou je alles in Nederland kunnen produceren, blijft de logistiek onverminderd noodzakelijk. Logistiek is van essentieel belang voor de handel en het welzijn van ons land.’

Dilas spreekt van een ‘schokkend advies’. ‘De rijksadviseur lijkt te denken dat we logistiek kunnen afschaffen en toch een welvarende samenleving kunnen behouden.’ In werkelijkheid zou dat volgens de organisatie echter leiden tot ‘economische ontwrichting en werkloosheid’.

Ook het advies om in te zetten op circulaire logistyiek noemt Dilas ‘absurd’. Het hergebruik van materialen is volgens de belangenbehartiger niet het nieuwe ei van Columbus; in vele sectoren vindt immers al jaren succesvol hergebruik plaats. ‘Maar hergebruik leidt tot extra transportbewegingen, niet tot minder’, aldus Dilas.

Het College van Rijksadviseurs is een adviescollege dat vanuit een onafhankelijke positie bewindspersonen gevraagd en ongevraagd adviseert over maatschappelijke opgaven en omgevingskwaliteit.