Hun CO2 footprint. Dat vinden wij consumenten namelijk belangrijk om te weten, de CO2 footprint. Kunnen we ons geweten sussen met de gedachte dat we verantwoord leven. Dat de gemiddelde consument in het geheel niet begrijpt wat er achter de wereld van een koolstofdioxide voetafdruk schuil gaat en dat er wel ietsje meer voor nodig is om de planeet te redden, daar ligt hij niet wakker van. Je kan er mee thuis komen en het kost nog niets extra ook. Die kosten worden namelijk gedragen door anderen. Onder andere de transportsector die door de CO2-fetisjisten wordt gedwongen om zwaar te investeren in schone transportmiddelen zonder dat zij daarvoor worden gecompenseerd.

De overheid doet er nog een schepje bovenop met allerlei ondersteunende duurzaamheidsprogramma’s en -subsidies en, niet te vergeten, prijzen als de lean & green award voor koplopers. Op zich is dat natuurlijk goed want niets doen is ook geen optie, maar het draagt ook bij aan het in stand houden van de illusie dat we goed bezig zijn en aan het collectief nastreven van suboptimale oplossingen voor een levensgroot probleem: de aarde raakt uitgeput.

Nu vind ik dat de overheid niet alleen een belangrijk onderdeel van de vrije markt is maar ook en vooral dat zij een voorbeeldfunctie heeft. Ik vind ook dat een overheid lef moet tonen en het over een andere boeg moet durven gooien. Misschien is het tijd voor onze overheid om duurzaam transport deels tot een soort nutsvoorziening te maken. Ik denk daarbij aan een voorziening waarbij verladende bedrijven in daarvoor speciaal ingerichte binnenhavens hun goederen kunnen aanbieden en afhalen voor vervoer via hoogfrequente shuttle verbindingen. De shuttles tussen binnenhavens en van en naar de zeehavens wordt vervolgens gratis door de overheid verzorgd. Uitgekiend ontmoedigingsbeleid voor notoire asfvaltvreters onder de verladers moet ervoor zorgen dat de wegen niet onnodig worden belast.

Zo’n gratis nutsvoorziening lost een aantal hardnekkige problemen op. Files worden korter of verdwijnen geheel; investeren in en onderhoud van weginfrastructuur wordt veel goedkoper; de luchtkwaliteit verbetert aanzienlijk en en passant wordt de binnenvaart gered van de ondergang. Het zou mij in het geheel niet verbazen als een maatschappelijke kosten baten analyse een positieve businesscase oplevert voor dit nieuwe nutsbedrijf. Waar wachten we nog op?

Nico Schoonen