De Amerikaanse regering wist vorige week al wel genoeg: vanwege de argwaan dat China de moderne software in havenkranen zou kunnen gebruiken voor spionageactiviteiten, zette president Biden zijn handtekening onder een miljardenplan dat ervoor moet gaan zorgen dat in Amerikaanse havens zoveel mogelijk havenkranen van eigen Amerikaanse makelij komen te staan in plaats van kranen van ZPMC, de Chinese kranenbouwer die ook in Amerikaanse havens nu nog een dominante positie inneemt in de containeroverslag.

Minister Mark Harbers van Infrastructuur en Waterstaat had vorig jaar in antwoord op Kamervragen toegezegd dat een Nederlands onderzoek naar de eventuele risico’s van Chinese havenkranen zou worden afgerond in ‘najaar 2023’, maar het ministerie laat desgevraagd weten dat die deadline niet is gehaald. Dat komt, aldus een woordvoerder van het ministerie, door ‘de breedte en complexiteit van dit onderzoek’. Er is volgens de woordvoerder nog steeds wel ‘enige tijd nodig om het onderzoek af te ronden’.

Risicoanalyse

De complexiteit zit hem volgens de woordvoerder onder meer in het feit dat er meerdere ministeries bij betrokken zijn. ‘In de beantwoording van de Kamervragen is aangegeven dat eventuele risico’s rondom het gebruik van ZPMC-kranen betrokken zouden worden bij een interdepartementaal traject. In dit interdepartementale traject wordt aan de hand van een risicoanalyse gekeken naar de te beschermen belangen, dreigingen en weerbaarheid van de Rotterdamse haven, welke risico’s hieruit naar voren komen en hoe hier eventueel vervolg aan gegeven moet worden’, aldus de woordvoerder van Infastructuur en Waterstaat.

Het Nederlandse kabinet heeft, aldus de woordvoerder, ‘in brede zin aandacht voor de invloed van China in Nederlandse en Europese havens’. ‘Het kabinet vindt het cruciaal dat de fysieke en digitale processen in de haven, waaronder de software op kranen, zo veilig mogelijk zijn ingericht. De havenfaciliteiten, de bedrijven die die zeeschepen afhandelen, zijn verantwoordelijk voor de beveiliging van computersystemen- en netwerken binnen hun eigen werkgebied.’

ZPMC heeft in het havenwereldje zelf een goede naam. Zo sloot APM Terminals, het terminalbedrijf van AP Moller-Maersk, tweeënhalf jaar geleden nog een ‘strategische alliantie’ met het Chinese concern om gezamenlijk nieuwe havenkranen te gaan ontwikkelen.