De KBN heeft een ‘aantal fundamentele bezwaren’ tegen de benaming en de opzet van het Binnenvaart Emissieprestatie Label, zoals dat in 2021 is opgesteld. Het label voldoet volgens de branchevereniging niet aan de afspraken binnen de Green Deal. Het grootste bezwaar is dat het label de uitstoot van de motor weergeeft en niet de emissie per tonkilometer.

Eind augustus kondigde Staatssecretaris Vivianne Heijnen in een Kamerbrief aan dat het label tegen 2030 verplicht is, met een gemiddeld label B voor de gehele vloot als gewenste uitkomst. De Kamerbrief stoot bij de KBN tegen het zere been. De vereniging stelt niet vooraf geïnformeerd te zijn over verplichting, bovendien zou het verplichte label de sector niet klimaatvriendelijker maken.

‘Een betere aanpak zou zijn om de Europese bijmengverplichting stapsgewijs op te voeren tot 50% in 2030. Dat is veel concreter dan de CO2 van bestaande motoren te normeren’, schrijft KBN in een reactie op de Kamerbrief. ‘Het binnenvaartlabel is in de huidige opzet een motorlabel een geen scheepslabel, het geeft geen inzicht in de CO2-uitstoot tijdens een reis of op jaarbasis, en dat is toch waar het om gaat.’

Het ministerie laat weten dat de verplichting van het label noch de invulling ervan ter discussie staat. ‘Het emissielabel is al in november 2021 formeel geïntroduceerd. Het label wordt verstrekt door de Stichting Afvalstoffen Binnenvaart en er zijn al labels uitgeven,’ legt woordvoerder Joris Schouten uit.

Wel wordt er onderzoek gedaan naar de impact van de verplichting op de sector. Eind dit jaar moet daar de uitkomst van zijn. Het onderzoek gaat in op de vraag aan welke scheepscategorie een bepaald label kan worden opgelegd in welke periode in de tijd, met als doel een gemiddeld label B in 2030. Schouten: ‘Dat onderzoek is nodig, omdat er verschillen bestaan tussen de diverse scheepscategorieën, bijvoorbeeld in financiële draagkracht.’

Dertien schepen hebben label

Het binnenvaartemissielabel is opgebouwd uit twee onderdelen. De klimaatemissie wordt in de letters A tot en met E uitgedrukt, waarbij A staat voor klimaatneutraal en E voor het meest vervuilend. De uitstoot die van invloed is op de luchtkwaliteit wordt uitgedrukt in cijfers van 1 tot en met 5. Het type motor van een schip is daarmee niet allesbepalend. Een schip met een oude motor dat vaart op biobrandstof kan ook een ‘hoge letter’ verkrijgen.

Uit gegevens van de SAB blijkt dat er momenteel dertien schepen een emissielabel hebben. Slechts één daarvan is hoger dan label B: het waterstofschip ‘H2 Barge 1‘ heeft recent label A0 gekregen. Wie voor de verplichting nog geen label heeft aangevraagd krijgt automatisch E5 toegewezen. Het aantal binnenvaartschepen dat onder de Nederlandse vlag op de Nederlandse binnenwateren goederen vervoert is door het CBS  in 2022 vastgesteld op iets minder dan 5.000.