In het voorstel van Brussel worden alle schepen onder de 5000 gross tonnes (GT) daarvan vrijgesteld. Volgens T&E zou daarmee ruim de helft van alle schepen en de emissie van 26 miljoen ton CO2 per jaar buiten schot blijven. Uit eigen onderzoek van de milieuclub blijkt dat een ondergrens van duizend ton CO2-emissie per schip effectiever is omdat daarmee nog eens bijna zestien miljoen ton wordt gedekt en nog slechts zo’n tien miljoen ton zou zijn vrijgesteld.

Heffingsvrije voet

De KVNR sluit zich daarbij aan en pleit in een uitgebreide reactie op het T&E-onderzoek voor wat ze een ‘heffingsvrije voet’ noemt voor schepen die ‘bijvoorbeeld’ minder dan duizend ton CO2 per jaar uitstoten. Volgens beleidsmedewerker Nick Lurkin is die ondergrens rechtvaardiger en minder marktverstorend dan de GT-drempelwaarde die de Commissie hanteert. Brussel wil de CO2-heffing per 1 januari volgend jaar invoeren, maar waarnemers betwijfelen of die datum haalbaar is.

Volgens hem ontstaan er met een een harde 5000 GT-grens twee markten, één onder die grens met vrijgestelde schepen en één met belaste schepen. ‘Zo zouden verladers en bevrachters grotere partijen lading kunnen verdelen over meerdere kleinere schepen om zo de CO2-beprijzing te omzeilen. Dat moet je gewoon niet willen ’, aldus Lurkin.

Dat de KVNR het voorstel van de ‘groen lobby’ steunt, is niet voor niets: ongeveer de helft van de schepen van Nederlandse rederijen zit volgens de redersclub onder de 5000 GT-grens en de andere helft erboven. ‘Dit heeft zeker impact op Nederlandse reders’, zegt ze. Volgens de vereniging zijn de leden niet tegen het principe van een CO2-heffing. ‘Ze willen juist verduurzamen, ook omdat dit kansen biedt om zich te onderscheiden ten opzichte van de concurrentie’, aldus Lurkin.

Opmerkelijk

Opmerkelijk is dat de redersveriniging zich niet langer principieel verzet tegen een Europese CO2-heffing, waar voorheen steeds werd gehamerd op een mondiale aanpak via de IMO. ‘Het is duidelijk dat de Europese Commissie sneller vooruit wil, maar de Europese maatregelen moeten wel eerlijk zijn’, zegt de KVNR nu.

Die wijst er verder op dat sommige schepen van 6000 GT minder CO2 uitstoten dan andere schepen onder de 5000 GT-grens. ‘Zo worden reders die verduurzamen niet beloond ten opzichte van concurrentie die dat niet doen. Dat zo een verkeerd signaal zijn’, aldus de KVNR.

T&E wil verder af van de vrijstelling voor schepen die geen vracht en/of passagiers vervoeren, zoals de visserij, de baggersector en de offshore. Volgens de KVNR is het voor deze sectoren ‘lastiger’ om aan alle monitoring- en rapportage-verplichtingen te voldoen. ‘Voordat er uitbreiding plaatsvindt, moet er eerst goed gekeken worden naar de kenmerken van deze nichemarkten’, vindt de redersvereniging.