“Wederom is een schip aangevallen en onderdeel gemaakt van een conflict, waarbij het schip en 25 bemanningsleden zijn gegijzeld. En ik zeg wederom, want het principe van het internationale recht op vrije doorvaart wordt langer belemmerd. Dat is zorgelijk en daar kan ik met mijn hoofd niet bij”, zegt Koster.
De International Chamber of Shipping, die wereldwijd de belangen van de scheepvaart behartigt, veroordeelde de kaping van de MSC Aries zaterdag als schending van internationaal recht.
Nederlandse en internationale scheepvaartbedrijven krijgen volgens Koster van overheden het advies mee om voorzichtig te werk te gaan in de Straat van Hormuz en de Rode Zee, waar door Iran gesteunde Houthi-rebellen vanuit Jemen regelmatig de commerciële scheepvaart aanvallen. “Dat betekent niet zozeer onder escorte varen, maar ten eerste goed aangeven waar je bent”, legt ze uit.
Houthi-rebellen zeiden na het begin van de oorlog tussen Israël en Hamas in Gaza schepen aan te vallen met een Israëlische link. “Maar die Israëlische link was bij de Houthi-aanvallen lastig terug te vinden, en wij vrezen dat dit ook het geval zou kunnen zijn als Iran hiermee doorgaat.”
Verstoringen in de scheepvaart zijn ook slecht voor de wereldhandel, benadrukt de KVNR-directeur. “Van alles wat je om je heen ziet, wordt 90 procent over zee vervoerd als afgewerkt product of halffabricaat.” Juist de Rode Zee en de Straat van Hormuz zijn cruciale vaarroutes.
Mede om dat handelsbelang doet Nederland aan missies met marineschepen in de Straat van Hormuz, waar al sinds 2019 schepen worden aangevallen, en de Rode Zee.
‘MSC Aries’
Het onder Portugese vlag varende containervrachtschip de MSC Aries is volgens de Iraanse autoriteiten zaterdag bij de Straat van Hormuz opgebracht omdat er overtredingen van het zeerecht werden begaan. De bemanning van het schip heeft toen ook niet gereageerd op verzoeken om in contact te treden met de Iraniërs, aldus een woordvoerder van het Iraanse ministerie van Buitenlandse Zaken. Hij voegde er aan toe dat het vaartuig ongetwijfeld banden met Israël heeft. De 366 meter lange MSC Aries bevindt zich inmiddels in Iraanse territoriale wateren en lijkt naar de haven Bandar Abbas te varen.
Het schip werd zaterdag geënterd door het Iraanse Korps van de Islamitische Revolutionaire Garde (IRGC) dat ook marine-taken heeft. Daarbij werd melding gemaakt dat het schip banden met Israël had, maar niets over overtreding van vaarvoorschriften.
De Iraanse woordvoerder heeft beklemtoond dat “Iran streeft naar een veilige omgeving voor de scheepvaart in de Perzische Golf en de Straat van Hormuz” die de opening naar de Golf van Oman en de oceaan vormt. Er wordt een onderzoek ingesteld naar de MSC Aries. Dat schip heeft 25 mensen aan boord onder wie bemanningsleden uit India en Rusland. Over hun lot is nog niets bekendgemaakt. Het vaartuig was op weg van de Verenigde Arabische Emiraten naar India.
De marinecommandant van de Iraanse Revolutionaire Garde verklaarde dinsdag dat Teheran de Israëlische aanwezigheid in de VAE als een bedreiging beschouwt en dat het land daarom mogelijk de Straat van Hormuz kan afsluiten. De kaping gebeurde zo’n 92 km ten noordoosten van de stad Fujairah in de Emiraten, meldden de Britse overheidsdienst UKMTO die de scheepvaart coördineert en het maritieme veiligheidsbedrijf Ambrey.
De Straat van Hormuz staat bekend als ’s werelds belangrijkste ‘knelpunt’ voor oliehandel. Het gaat om een versmalling tussen de Perzische Golf en de Golf van Oman waar veel tankers met olie uit bijvoorbeeld Saudi-Arabië en Irak doorheen moeten. Een verstoring van de scheepvaart op dat punt kan voor problemen met de toevoer van olie en hogere energieprijzen zorgen, schrijft het Amerikaanse energieagentschap EIA.
