De vakbondsbestuurders van EVG hebben de onderhandelingen tussen de GDL en de Duitse spoorwegen met argusogen gevolgd. De machinisten lijken nu een veel beter onderhandelingsresultaat te hebben bereikt dan de EVG een jaar geleden deed. De EVG zag destijds bewust af van hoge looneisen vanwege de moeilijke omstandigheden door de coronacrisis. Baanzekerheid en nieuwe investeringen door Deutsche Bahn leken op dat moment het hoogst haalbare.

Dit keer had de EVG al gewaarschuwd dat ze hardere eisen op tafel zou leggen voor haar leden als DB zou instemmen met het forsere eisenpakket van de veel kleinere GDL. Dat zou betekenen dat het bestaande cao-akkoord tussen de EVG en DB opengebroken moet worden.

Het akkoord met de GDL-machinisten werd gepresenteerd door de premiers van de Duitse deelstaten Nedersaksen en Sleeswijk-Holstein, die als bemiddelaars optraden in het loonconflict. ‘Er staat nu een eindresultaat dat door alle partijen gesteund wordt’, zo klonk het. Er zijn afspraken gemaakt over loonsverhogingen en coronabonussen voor de machinisten.

Doorn in het oog

De bemoeienis van de premiers is de EVG een doorn in het oog. ‘De politiek bemoeide zich op een ondraaglijke manier met dit loonconflict’, schreef de bond. ‘Blijkbaar zaten twee zittende premiers aan de onderhandelingstafel zonder dat er een bemiddelingsprocedure was gestart. Geschillen over cao-onderhandelingen moeten worden opgelost door de werkgevers en werknemers, niet door de politiek. Wij verwachten van partijen dat zij afstand nemen van deze aanpak.’

In een interview met de Duitse krant Stuttgarter Zeitung kenschetste EVG-voorzitter Klaus-Dieter Hommel de moeizame onderhandelingen tussen DB en de machinisten als ‘geen cao-conflict, maar een soap’. Volgens Hommel wordt ‘Duitsland bij de neus genomen’, waarmee hij doelt op de wijze waarop de onderhandelingen tussen spoorwerkgevers en -werknemers een belangrijk gespreksonderwerp zijn geworden in de campagne voor het Duitse parlementsverkiezingen.

Integratie

Een belangrijk punt van wrevel tussen de twee strijdende vakbonden is verder de integratie van het Duitse spoorbedrijf. EVG-voorzitter Hommel hekelde in de Stuttgarter Zeitung het streven van machinistenbond GDL naar een splitsing van Deutsche Bahn in een netwerkbedrijf en een spoorbedrijf, een splitsing zoals die in Nederland al bestaat. De knip tussen infrastructuur en operatie zou volgens Hommel leiden tot een ‘aanzienlijke verslechtering voor alle medewerkers van de spoorwegmaatschappij’ en zou ‘bovendien op middellange en lange termijn duizenden banen in gevaar brengen’. Voor de EVG is de eenheid van het spoorbedrijf in Duitsland niet onderhandelbaar, aldus de vakbondsbestuurder.

De machinistenstakingen troffen het passagiers- en goederenvervoer op het Duitse spoor. Begin september legden de machinisten het werk gedurende vijf dagen stil, waarmee het de op een na langste treinstaking was uit de geschiedenis van het Duitse spoorvervoer. Deutsche Bahn heeft meermaals geprobeerd om de actie te voorkomen, met een lastminute-loonoffer, een rechtszaak en een hoger beroep, maar die werden allemaal afgewezen. Door de actie zou rond de 70% van de vrachttreinen niet hebben kunnen rijden of ernstig zijn gehinderd. Een deel van het internationale treinverkeer kon soms nog wel de Duitse grens passeren door gebruik te maken van Belgische, Nederlandse en Franse machinisten.

Deutsche Bahn deed na de acties een nieuw bod aan GDL om het conflict te beëindigen. Volgens het spoorbedrijf bevatte dat voorstel verschillende verbeteringen. GDL had gedreigd om voorbereidingen voor een nieuwe staking te treffen als Deutsche Bahn niet met een verbeterd voorstel zou komen.

Loonsverhogingen

In het nu bereikte akkoord zijn loonsverhogingen van in totaal 3,3% overeengekomen. Ook gaat Deutsche Bahn coronapremies tot 600 euro betalen aan de machinisten en wordt een aantal toeslagen voor zwaar werk fors verhoogd. Heikel punt in de onderhandelingen was nog het bedrijfspensioen, waarover is afgesproken dat nieuwe medewerkers die tot eind 2022 in dienst komen bij het spoorbedrijf, kunnen blijven profiteren van een aantal bestaande voordelen. De nieuwe cao heeft een looptijd van 32 maanden en is daarmee geldig tot 31 oktober 2023.

Voor het eerst geldt de door GDL en DB gesloten overeenkomst ook voor administratief en werkplaatspersoneel bij de dochterondernemingen DB Fernverkehr, DB Cargo, DB Regio, DB Regio Netz, S-Bahn Berlin, S-Bahn Hamburg en DB ZugBus Regionalverkehr Alb-Bodensee.