Juist nu de Europese interne markt naderbij komt en grensformaliteiten gaan verdwijnen, komen er in Oost-Europa tal van grenzen bij. De Sovjet- Unie is uiteengevallen in afzonderlijke republieken, Joegoslavie heeft als federatie de facto opgehouden te bestaan en ook in Tsjechoslowakije lijkt een opdeling nabij.