Hoezo is binnenvaart niet crisisbestendig?

Dat de binnenvaart het moeilijk heeft, is een understatement en ook al lang geen nieuws meer.

Vrijwel wekelijks verschijnen er berichten, al dan niet gevoed door studies en rapporten van deskundigen, die keer op keer hetzelfde beeld schetsen van een bedrijfstak die kampt met een chronische overcapaciteit en dito prijsdruk. En daarbij is het steevast ‘de crisis’ die als hoofdoorzaak wordt aangewezen.

Om het geheugen even op te frissen, die begon in september 2008 met de val van de Amerikaanse zakenbank Lehman Brothers. Die gaf in eerste instantie de aanzet tot de kredietcrisis en die was weer de inleiding van een bijna wereldwijde recessie. Dat is al vier jaar geleden en daarom kunnen we al lang niet meer spreken van een crisis, want dat is een plotselinge verslechtering van een economische situatie. Een crisis is vaak de voorbode van een recessie of zelfs een depressie, een jarenlange vermindering van productie en consumptie, wat verdacht veel lijkt op de toestand waarin de bedrijfstak zich bevindt.

Het onderscheid tussen die economische begrippen is psychologisch van belang. Het woord crisis heeft een kortdurende connotatie, iets wat met een beetje geluk na verloop van tijd wel weer wegebt. Dat is duidelijk niet het geval. De overcapaciteit blijft en de vraag trekt niet noemenswaardig aan. Het lijkt daarom verstandig te erkennen dat de sector in een recessie of misschien wel een depressie zit en dat de misère niet vanzelf zal verdwijnen.

De oprichting van een sterke branchevereniging middels een fusie van de huidige belangenverenigingen moet helpen de problemen te lijf te gaan. Ook dat blijkt een langdurige affaire te zijn, want de betrokken partijen zijn al bijna drie jaar met elkaar in de slag. Het ziet er nu naar uit dat Binnenvaart Logistiek Nederland, waarvan de afkorting vast niet helemaal toevallig nogal op die van TLN lijkt, begin volgend jaar een feit is. Laten we hopen dat er geen zand meer in die machine komt en dat de fusie een succes wordt.

Ook al zo’n klus voor doorbijters is de voorgenomen aanleg van het Canal Seine-Nord Europe, de verbinding tussen Seine- en Scheldebekken (pag. 12). Na jaren van voorbereiding is het project nu wegens te duur definitief op de lange baan geschoven. Een aantal potentiële investeerders heeft afgehaakt en de ‘snelweg voor de binnenvaart’, zoals het kanaal wel werd omschreven, lijkt alleen nog te redden met een forse extra bijdrage uit Brussel, hetgeen uiterst onwaarschijnlijk is. Dat is geen goed nieuws voor de binnenvaart in het algemeen, maar wel voor de spitsen en speciale Canal du Nordschepen, die al sinds de dagen van Napoleon op en neer tuffen tussen de Benelux en Noord-Frankrijk. In die 200 jaar hebben die schepen wel meer dan een kredietcrisis doorstaan. Hoezo is de binnenvaart niet crisisbestendig?