Het is begrijpelijk dat de werkgevers niet staan te trappelen om de lonen met bijna een vijfde te verhogen, uitgerekend op het moment dat zich een scherpe omslag in de containermarkt voltrekt. De ‘lading-tsunami’ van de afgelopen twee jaar is voorbij, veel economische seinen staan op rood en de energieprijzen zijn geëxplodeerd. Te verwachten valt, kortom, dat de rendementen van de terminals de komende jaren behoorlijk onder druk komen te staan.

Toch hebben de terminals geen keus. Die 16,9% loonsverhoging, om even precies te zijn, is de vertaling van de consumentenprijsindex die het CBS berekent. En in de cao’s in de Rotterdamse haven is nu eenmaal vastgelegd dat de lonen jaarlijks met dit inflatiepercentage worden aangepast, de bekende automatische prijscompensatie (APC). Daarbij zijn geen afspraken over een maximering van die APC gemaakt.

Dat wist APM Terminals heel goed toen het bedrijf aankondigde de loonsverhoging tot 9% te willen beperken. Dat vatten de werknemers begrijpelijkerwijs op als aanleiding om via langzaamaanacties het signaal af te geven dat afspraak nu eenmaal afspraak is en dat de werkgever gewoon over de brug moet komen. Die heeft immers ook jarenlang geprofiteerd van de lage inflatie. Een volgende stap was waarschijnlijk de gang naar de rechter geweest, die de werknemers ongetwijfeld binnen de kortste keren in het gelijk had gesteld. APMT lijkt dat ook te hebben ingezien en heeft inmiddels laten weten de afgesproken APC onverkort te zullen toepassen.

ECT, onderdeel van Hutchison Ports, is nog niet zo ver en heeft het overleg ‘opgeschort’. Maar ook in diens cao staat klip en klaar dat de lonen jaarlijks onverkort met de ontwikkeling van de consumentenprijsindex worden aangepast. Het bedrijf heeft dus geen andere keus dan in te binden en de APC toe te passen. Vervolgens kan het overslagbedrijf de gestegen loonkosten in zijn tarieven voor het komende jaar doorberekenen, al zal het met zwaar weer op komst in de containervaart nog de nodige overtuigingskracht kosten om dat er bij de klanten door te krijgen.

Rest de vraag hoe het kan dat de Rotterdamse havenwerkers als een van de zeer weinige beroepsgroepen in Nederland de ontspoorde inflatie volledig gecompenseerd krijgen terwijl de meeste werknemers met een cao er slechts enkele procenten bij krijgen. Het antwoord is dat de APC in de haven al lang geleden heilig is verklaard en dat werknemers en bonden bereid zijn ervoor de barricaden op te gaan. In vrijwel geen enkele andere sector is dat het geval.