Dat stelt luchtvrachtanalist Seabury Consulting in zijn meest recente marktrapport. Daarnaast daalde in de laatste weken van januari de beschikbare capaciteit op de passagiersvliegtuigen weer als gevolg van de maatregelen die landen hebben genomen om de verspreiding van nieuwe mutaties van het coronavirus vanuit het Verenigd Koninkrijk, Brazilië en Zuid-Afrika tegen te gaan. Zoals vlieg- en inreisverboden.

Mondiale capaciteit

Tussen 28 december 2020 en 10 januari van dit jaar was de mondiale capaciteit op vrachtvliegtuigen 33% hoger dan over hetzelfde tijdsbestek een jaar geleden, stellen de onderzoekers. Bij de koeriers was dat percentage 27%. De twee weken na kerst en nieuwjaar behoren traditioneel tot de slechtste weken in de vrachtkalender van de airlines, maar daar is dit jaar nauwelijks iets van te merken. Tegelijkertijd nam de beschikbare capaciteit op de passagiersvliegtuigen met 61% af.

De totale luchtvrachtcapaciteit lag door de sterke afname van de belly-capaciteit in de genoemde periode 16% onder het niveau van een jaar geleden, toen er nog geen sprake was van een mondiale pandemie. Bijna 40% van de vrachtcapaciteit verdween tijdens de eerste coronagolf in maart en april van het vorig jaar door het massaal aan de grond houden van passagiersvliegtuigen, waarmee ook de belly-capaciteit uit de lucht werd genomen. Eind vorig jaar was dat verliespercentage teruggebracht naar 20% doordat luchtvaartmaatschappijen een deel van hun intercontinentale passagiersvluchten geleidelijk weer hadden hervat.

Door de nieuwe overheidsmaatregelen medio januari tegen onder meer de besmettelijkere Britse variant van het coronavirus, zijn airlines gedwongen om weer extra passagiersvliegtuigen aan de grond te houden, waardoor de belly-capaciteit andermaal onder druk staat. Hoe groot dat verlies in beschikbare vrachtcapaciteit is, laten de laatste marktonderzoeken nog niet zien, maar de Amerikaanse consultant IBA meldt al een daling van 9% in het aantal passagiersvluchten in de meeste regio’s van de wereld in het midden van januari. Cathay Pacific heeft al gewaarschuwd dat de nieuwe veertiendaagse quarantaine-maatregelen voor haar bemanningsleden zal leiden tot het schrappen van een kwart van de vrachtcapaciteit op de passagiersvloot.

Pfreighters

Een studie van onderzoeksbureau Cirium laat zien dat een groot aantal luchtvaartmaatschappijen vorig jaar in de vrachtmarkt heeft bij geschnabbeld door passagiersvliegtuigen om te bouwen tot vrachtvliegtuigen. Soms door de stoelen uit het vliegtuig te slopen, maar nog meer airlines hielden de stoelen in de passagierscabine en stapelden zendingen óp de passagierszetels.

In totaal werden volgens Cirium uit 155 vliegtuigen de stoelen gesloopt, en dat is gezien de nood in de luchtvrachtmarkt een bescheiden aantal. In de maand juni vlogen zo’n honderd passagiersvliegtuigen zonder stoelen maar mét vracht rond in de wereld. Aan het einde van 2020 was dat aantal geslonken tot 90, doordat een deel van de passagiersdiensten weer was hervat.

Cirium constateerde dat vooral A330’s (49 stuks) en B777’s (45) werden omgebouwd om vracht te vliegen. Daarbij waren de koplopers China Eastern , Lufthansa en Emirates. Opvallend is, dat rond een kwart van de zogeheten ‘Cabin Cargo’-vloot in eigendom was van Chinese vervoerders, aldus Cirium.

Ombouw

De ombouw leverde Emirates op de B777 rond de 17 ton (132 kubieke meter) aan extra capaciteit op. Daarbij komt nog eens de belly-capaciteit (40 tot 50 ton), die door het ontbreken van bagage maximaal kan worden benut voor het vrachtvervoer.

Cirium verwacht niet dat de trend met deze ‘passagiers-freighters’ ofwel pfreighters een lang leven beschoren is, maar die voorspelling stamt van voor de nieuwe vliegverboden rond de virusmutanten.

Airlines kijken volgens de onderzoekers naar kostenefficiënt vrachtvervoer en dan is er bij de pfreighters het nodige af te dingen. Ze zijn duur vergeleken met vrachtvliegtuigen, aldus de onderzoekers. Niet alleen is het handmatig laden en lossen tijdrovend, de passagierscabines zijn bovendien niet geschikt voor containers of pallets, wat het onmogelijk maakt zendingen te consolideren. Daarnaast blijft de payload op de pfreighters in vergelijking met de vrachtvliegtuigen beperkt tot ongeveer de helft.