Bekijk hieronder de logistiek samenvatting van de partijen VVD, D66, GroenLinks-PvdA, PVV, CDA en BBB.

VVD: ‘Vasthouden aan verschuiving naar spoor en water’

Logistiek en goederenvervoer worden sporadisch genoemd in het 77 pagina’s tellende verkiezingsprogramma ‘Ruimte geven. Grenzen stellen’ van de VVD. De woorden logistiek, zeehaven, vracht en goederen komen er samen vijftien keer in voor. Dit in schril contrast met migratie, dat 45 keer wordt genoemd en waarvoor vijf hele pagina’s zijn ingeruimd.

Logistiek wordt nog het meest genoemd, zes maal, meestal in combinatie met het woord sector. Specifieke doelstellingen worden nauwelijks benoemd. Voorbeeld: ‘De maritieme sector en logistieke sector zijn onmisbaar voor onze economie en voor ons land’ en: ‘Wij hebben een perfecte ligging aan zee en een logistiek netwerk voor het efficiënt raffineren van dit soort metalen’.

Het woord zeehaven komt drie keer voor. ‘We breiden schoon tanken en opladen uit naar zeehavens’, ‘we willen de ruimte bieden zodat onze zeehavens en regionale havens kunnen groeien maar pakken negatieve effecten aan’ en ‘we gaan door met de investeringen in grote en kleine zeehavens en vliegvelden en betrekken het bedrijfsleven hier intensief bij’. De laatste zin komt overigens uit het hoofdstuk ‘Uitbreiden van de aanpak tegen de georganiseerde misdaad’.

Vier vermeldingen zijn er voor goederenvervoer, in twee aparte alinea’s: ‘Goederenvervoer op de weg, spoor en water gaat vlot van A naar B. We blijven ons inzetten om het goederenvervoer zoveel mogelijk te verplaatsen van de weg naar het spoor en het water. Waar knelpunten zijn, gaan we in overleg met de sector’. Alinea nummer twee gaat over het voorkomen van trillingen en geluidshinder van spoorgoederenvervoer. ‘Deze overlast beperken we zoveel mogelijk door het spoor hierop aan te passen’.

Het woordje vracht komt slechts twee keer aan bod, beide keren in een samenstelling: ‘We houden vast aan de hervormingsplannen van de luchthaven. In deze plannen houden we oog voor vrachtvluchten. Als vliegtuigen stiller en schoner worden, kan Schiphol groeien.’ En de VVD wil ‘veilige parkeerplaatsen voor vrachtwagens’.

D66: ‘Accijns heffen in binnenvaart’

D66 lijkt zijn score in de peilingen, die een zwaar zetelverlies voorspellen, te willen compenseren met inhoud: het (concept)-verkiezingsprogramma ‘Nieuwe energie voor Nederland’ telt maar liefst 231 pagina’s. Daarin is de partij erin geslaagd het woord logistiek te vermijden.

Haven komt wel voor, drie keer als onderdeel van handhaven, maar ook drie keer in het hoofdstuk ‘Schoner en slimmer goederenvervoer’, waarin de sector wel expliciet aandacht krijgt. Goederen scoort opvallend hoog met vijftien vermeldingen in het lijvige hoofdstuk over mobiliteit. Dat sluit af met een reeks stellingnames over concrete voornemens voor issues die in de transportsector spelen. De belangrijkste zijn de volgende:

‘D66 maakt langere goederentreinen sneller mogelijk dan Europa vereist, zodat we bestaande capaciteit beter benutten en het spoorgoederenvervoer ook concurrerender maken. Goederenvervoer per spoor moet in 2025 volledig elektrisch zijn. Met de vrachtwagenheffing zetten we een eerlijke prijs op het gebruik van onze wegen door transportbedrijven. Met de zogenaamde terugsluis investeren we in de verduurzaming van de transportsector, bijvoorbeeld met subsidies voor elektrische vrachtwagens.

We passen afspraken met de Rijnlanden aan om accijns te kunnen heffen op binnenvaart en een prijs te vragen voor (lucht)vervuiling. Daarnaast gaan schepen verplicht duurzame brandstoffen bijmengen tot 15 procent in 2030.

Wij zijn voorstander van een verplicht duurzaamheidslabel voor de binnenvaart. Samen met de sector kijken we hoe we scheepseigenaren kunnen helpen verder te verduurzamen. Binnen Europa zijn daar nu de eerste stappen voor gezet met het onderbrengen van de zeescheepvaart onder het emissiehandelssysteem EU ETS voor schepen vanaf 5000 ton. D66 wil dat deze grens naar beneden wordt gebracht, zodat schepen vanaf 400 ton hieronder vallen, waaronder dus ook de binnenvaart.’

GroenLinks-PvdA: ‘Vrachtverkeer zwaarder belasten’

Met het (concept)-verkiezingsprogramma van 92 pagina’s van GroenLinks-PvdA, ‘Samen voor een hoopvolle toekomst’, zijn we snel klaar. Het woord zeehaven komt er überhaupt niet in voor. Haven wel, zeventien keer. Zestien keer als onderdeel van ‘handhaven’ en één keer in de zin: ‘Aan de rol van de Zuidas als doorvoerhaven van internationale criminele geldstromen maken we een einde (…).

Vracht wordt welgeteld één keer genoemd in de zin ‘Om files te bestrijden gaan we vrachtverkeer zwaarder belasten naar Duits voorbeeld (Maut-heffing)’, dit onder het kopje ‘Eerlijk betalen naar gebruik’. Onder dat kopje ook maatregelen om ervoor te zorgen dat vanaf 2030 geen nieuwe voertuigen met een verbrandingsmotor worden verkocht, vijf jaar eerder dan het Europese verbod ingaat.

Logistiek wordt drie keer genoemd in een alinea over data- en logistieke centra:  ‘Alvorens nieuwe centra worden gebouwd, komt er een plan voor data- en logistieke centra. En zolang de maatschappelijke waarde voor Nederland beperkt of onduidelijk is, stellen we strenge eisen aan het gebruik en de ontwikkeling van logistieke- en datacentra. Voor reeds gerealiseerde panden komt een afdwingbaar programma om binnen tien jaar aan dezelfde eisen te voldoen als nieuwe centra’.

Goederenvervoer komt eveneens niet voor in het lijvige stuk van GroenLinks-PvdA. Goederen wel, vier keer, maar dan alleen als algemene aanduiding, zoals in de zin: ‘De doorgeschoten afhankelijkheid van Russisch gas heeft Europa een les geleerd: voor veel grondstoffen en andere onmisbare goederen, zoals zonnepanelen, is de EU te afhankelijk van autoritaire landen, zoals China’.

PVV: ‘Ruim baan voor Schiphol’

Met 46 pagina’s is het verkiezingsprogramma ‘Nederland weer op 1’ van de PVV de meest compacte van de zes die NT onder de loep nam. Vier van die pagina’s, inclusief een paginagrote foto van Schiphol, gaan over mobiliteit en waterstaat.

Daarin is nauwelijks iets specifieks over goederenvervoer te vinden; de woorden logistiek, vracht en goederen ontbreken. Het woordje haven wordt één keer gebruikt voor vervoer over water en twee keer als onderdeel van luchthaven in een alinea over luchtvaart en Schiphol.

Die luidt: ‘De Nederlandse luchtvaart is onmisbaar voor ons vestigingsklimaat, onze economie, industrie, internationale handels- en exportpositie en versterkt de Nederlandse strategische autonomie. Mainport Schiphol is een prachtige luchthaven; daar zijn we trots op. Schiphol mag dus blijven groeien. Nederlanders moeten ook betaalbaar kunnen blijven vliegen vanaf onze eigen Nederlandse luchthavens. Daarom schrappen we de vliegtaks’.

De rest van de logistieke sector moet het doen met de zin: ‘De binnenvaart en onze havens blijven een essentiële schakel voor de bereikbaarheid, economie en infrastructuur van Nederland’. In een puntsgewijze opsomming aan het eind van het hoofdstukje zijn nog wel enkele aanknopingspunten te vinden: meer wegen aanleggen, brandstofaccijns verlagen, geen rekeningrijden, alle milieuzones schrappen en NS en ProRail samen in één groot Nederlands Spoorbedrijf.

CDA: ‘Zeehavens voluit faciliteren’

Het CDA, dat in de peilingen op slechts vijf van de huidige vijftien zetels staat, verwoordt zijn ambities in het 97 pagina’s tellende verkiezingsprogramma ‘Recht doen’. Op niet één daarvan is het woord logistiek te vinden.

Zeehavens wel, twee keer: ‘Zeehavens zijn economische poorten van Nederland en de thuisbasis van de maritieme maakindustrie. De havens vormen ook de navelstreng tussen de energieproductie op de Noordzee en het gebruik daarvan op het land. Onze zeehavens moeten daartoe voluit gefaciliteerd worden’.

Die passage geeft aardig de toon aan van het christendemocratische programma, dat uitblinkt in algemeenheden. Een ander voorbeeld daarvan is de passage over zeescheepvaart en binnenvaart: ‘We zetten in op goederen- en personenvervoer over water. Daarvoor is het noodzakelijk dat er een toename komt van goed te bereiken afmeerplekken. We houden aandacht voor de kwaliteit van havens en kanalen, die ook bij wisselende waterstanden goed bevaarbaar blijven’.

Ook worden de havens nog één keer genoemd in de context van de oplopende internationale spanningen: ‘De Russische invasie van Oekraïne heeft duidelijk gemaakt dat Europa zijn economische en culturele vrijheid en veiligheid niet meer kan uitbesteden aan andere wereldmachten. Europa kan voor zijn energievoorziening niet afhankelijk zijn van onbetrouwbare staten als Rusland en het mag zijn havens, technologie en know-how niet in de uitverkoop aan China doen’.

Zoals van het CDA verwacht mag worden, komt de landbouw een stuk beter uit de bus. Die krijgt zestien vermeldingen en de boer(en) 29. Maar die vervullen dan ook ‘een sleutelrol op weg naar een duurzamer land, omdat zij de verbinding vormen tussen een gezonde natuur, een gezonde bodem, schoon water en gezond voedsel’.

BBB: ‘Noordtak Betuweroute niet aanleggen’

‘Iedere dag BBBeter’ is de onhandige naam van het 128 pagina’s dikke (concept)-verkiezingsprogramma van de huidige eenmensfractie van Caroline van der Plas. Met daarin wel relatief veel aandacht voor de logistieke sector.

De woorden logistiek, (zee)haven, vracht en goederen komen er samen vijftien keer in voor. Veruit het grootste deel daarvan is terug te vinden in het hoofdstuk over ruimtelijke ordening, infrastructuur en mobiliteit, waarin de partij stelling neemt in een reeks actuele kwesties. Een opvallende: ‘Wat BBB betreft komt de noordtak van de Betuweroute er niet’.

Ook opmerkelijk is dat de partij vrachtvervoer door de lucht expliciet noemt: ‘We willen de luchtvaartsector de kans geven om verder en sneller te innoveren en toe te werken naar een schone toekomst. Goede en toegankelijke luchtvracht en een goed netwerk van internationale verbindingen is en blijft van belang voor ons bedrijfsleven en ons vestigingsklimaat’.

De partij stelt verder dat ‘de (vracht)auto ook in de toekomst van onmisbare waarde blijft in grote delen van ons land’ maar ziet ook dat vrachtwagens steeds meer uit woonkernen wordt geweerd. Daarom steunt BBB ‘de komst van logistieke hubs bij woonkernen zodat ook kleine ondernemers bevoorraad kunnen blijven worden’.

Ook vindt de partij dat de Douane en de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) ‘meer ondersteuning’ van hun ministeries moeten krijgen, ‘zodat ze hun taken bij het innemen van een toppositie als distributieland kunnen blijven waarborgen’. Tenslotte nog een evergreen: ‘Er komt een modal shift-beleid om het verplaatsen van goederenstromen van de weg naar het spoor, buisleiding en waterweg te stimuleren’.