Als het aan de gemeenteraad van Amsterdam ligt, moeten bestelbusjes en vrachtwagens die per 2025 nieuw op kenteken worden gezet uitstootvrij zijn als ze de zone binnen de ring van de A10 willen betreden. De diesel- en benzinevoertuigen die voor die tijd gekocht zijn, worden uitgefaseerd tot 2030.
Walther Ploos van Amstel, docent aan de Hogeschool van Amsterdam, heeft er een hard hoofd in. Volgens hem leveren de zones alleen maar problemen op, zeker voor de kleine transportbedrijven. ‘Ik verwacht nog meer overnames de komende tijd. Kleine ondernemers gaan het niet redden, die hebben het budget en de mankracht niet om zich over de energietransitie te buigen.’
Uit een rondvraag van NT bleek al dat veel ondernemers nog niet klaar zijn voor de overstap. In de zaal klonk een vergelijkbaar sentiment, op enkele uitzonderingen na.
Stadshubs
Pieter Jan Stadt van Van Straalen de Vries bijvoorbeeld. Zijn bedrijf startte zo’n tien jaar geleden met de elektrische trucks en levert via stadshubs in het centrum van de hoofdstad, deels uitstootvrij. ‘Op dit moment zijn 12 van onze 750 vrachtwagens elektrisch.’
Ook Stadt blijft met een hoop onzekerheden zitten. ‘Hoeveel het kost om het hele wagenpark te elektrificeren, kunnen we nog niet zeggen. We kunnen het per truck berekenen, maar op zo’n grote schaal komen er heel andere factoren bij kijken. We hebben ook enorm veel stroom nodig.’
Bij het laden van elektrische voertuigen valt al snel de term netcongestie. Het stroomnet zit op veel plekken te vol, een uitbreiding zou jaren duren. Diverse oplossingen passeren de revue: batterijen, slim laden, zonnepanelen. En er moet vooral veel samen worden gewerkt.
Twee keer zo duur
Een elektrische truck kost nu ongeveer twee en een half keer zoveel als een dieselvariant. En dat is voor de gelukkigen die een subsidie kunnen bemachtigen. De AanZET-subsidie, speciaal in het leven geroepen om de aankoop van e-trucks te stimuleren, staat bekend als ‘loterij’. Dit jaar was de beschikbare 30 miljoen euro binnen twee dagen op.
Volgens Marie-Jose Baartmans is er een intrinsieke motivatie nodig om de overstap te maken. Haar transportbedrijf Breytner verzorgt uitsluitend uitstootvrij vervoer. ‘Elektrisch transport is nu twee keer zo duur, dat is het eerlijke verhaal. Dat is ook het eerste wat wij verladers vertellen bij onderhandelingen.’
Bedrijven die voor Breytner kiezen, doen dat bijvoorbeeld omdat ze in andere delen van hun keten geen CO2 kunnen besparen. ‘Wij hebben een klant, Cabot, die een heel vervuilend productieproces heeft. Om daar minder CO2 uit te stoten, gaat jaren duren. Schoon transport helpt hen dan om iets milieuvriendelijker te worden.’
Een concrete oplossing is niet binnen handbereik, maar zero-emissie leeft in de branche. ‘Nu beginnen met elektrificeren, want je hebt het straks niet zo snel geregeld’ is het advies dat de pioniers de zaal meegeven.
