Bijna tot het dak klimmen de robots in de hal van Ceva Logistics. Het gaat om de zogenoemde Skypods van de Franse leverancier Exotec. Geladen met gekleurde kratten zoeven ze tussen de rekken door of langs de twaalf meter hoge stellingen omhoog om daar artikelen af te leveren of op te halen. In deze hal, die primair in gebruik is voor een fabrikant van health-apparatuur en bijbehorende accessoires, gaat het om 24 robots die het vervoer van de 33.000 kratten in het systeem verzorgen. Pal naast de stellingen is het laad­station waar de robots zich geheel zelfstandig melden op het moment dat dat nodig is. Hier kunnen de Skypods ook wachten als er even geen ruimte is om in de rekken omhoog te klimmen.

Wat opvalt in de hal is, ondanks al die activiteit, de serene rust die er heerst. Behalve de rustig rondrijdende robots is rondom het Skypod-systeem slechts een handvol mensen aan het werk. Aan de zijkant van de installatie bevinden zich de bemande stations, die zowel kunnen worden gebruikt om orders te picken als om voorraden aan te vullen. ‘We gebruiken de stations op basis van wat er op dat moment nodig is’, zegt Ali El Ghani, contractmanager bij Ceva Logistics. In dit geval komt een robot producten brengen die gepickt moeten worden. Een scherm en een serie lampjes geven aan hoeveel artikelen de medewerker in welke doos moet stoppen. Als extra check geeft het systeem aan wanneer een krat leeg zou moeten zijn, zodat er geen fouten gemaakt worden.

De tekst loopt door onder de foto.

Het is een proces dat volgens El Ghani goed is voor het werkplezier van de medewerkers op de locatie. Het systeem vermindert arbeidsintensieve en repetitieve bewegingen voor werknemers, ziet hij. ‘Het picken en vullen is een proces waarbij zij op een goede manier in beweging blijven en dat spreekt onze mensen aan. We rouleren omdat bijna iedereen wel met de Skypods wil werken. Ook potentiële werknemers voelen zich aangetrokken tot dit werk.’

Geen interesse

Ceva biedt voor werknemers die met de robots willen werken een cursus aan om de kneepjes van dit nieuwe vak onder de knie te krijgen. Overigens is er een ook deel, ongeveer 10% van de Ceva-medewerkers, dat geen interesse heeft om met de robots te werken. ‘Zij voelen zich het meest aangetrokken tot meer traditioneel magazijnwerk’, zegt El Ghani.

Robotisering in de logistieke sector is de laatste jaren in een stroomversnelling geraakt, mede aangejaagd door het structurele tekort aan personeel. Hoewel bij Ceva Logistics de Skypods op de piekmomenten helpen om de druk van de ketel te halen, zijn er volgens het bedrijf zelf geen banen verloren gegaan door de aanschaf van de magazijnrobots. ‘Er werkten in deze hal voorheen honderdvijftig mensen, en dat is nog steeds zo’, aldus El Ghani.

De twee hallen waarin Ceva Logistics de Skypod-systemen heeft geïnstalleerd, zijn ongeveer 34.000 en 58.000 vierkante meter groot. De opslagdichtheid per vierkante meter vloeroppervlak is door de komst van de robots fors toegenomen, vertelt El Ghani. ‘Het hangt af van het type product, maar de eerste informatie die wij hier verzameld hebben, is dat het ruimtebeslag met ongeveer een factor zeven is afgenomen.’ Overigens is in de hal met health-producten een groot deel nog steeds gereserveerd voor conventionele rekken. De voorraad daarin bestaat grotendeels uit dezelfde producten als in het Skypod-systeem, maar dan in bulk.

Het Skypod-robotsysteem is volgens leverancier Exotec ‘volledig schaalbaar’. Dat maakt het eenvoudig om robots, pickstations of bakken toe te voegen, en om het opslagvolume van de magazijnen te vergroten of te verkleinen. Daardoor kunnen gebruikers als Ceva Logistics snel reageren op zowel veranderende marktomstandigheden als de groei van het klantenbestand, stelt de fabrikant.

Wat Ceva Logistics precies heeft geïnvesteerd in de robotisering van de twee hallen, zegt het bedrijf niet. Wel wil een woordvoerder kwijt dat een Skypod-systeem goed is voor een investering van grofweg drie tot zeven miljoen euro, afhankelijk van het aantal gebruikte robots, het aantal kratten en de mate waarin de rest van de keten mee geautomatiseerd wordt. Zo maakt Ceva gebruik van verpakkingsmachines en transportbanden die gekoppeld zijn aan het systeem. ‘De investering is een joint effort met de klant’, zegt El Ghani. ‘We kijken naar de totale contractperiode en hoe het kostenplaatje dan uitpakt.’

Webwinkel

De tweede hal waar Ceva Logistics een Skypod-systeem heeft geïnstalleerd, is gereserveerd voor een grote consumentenapparatuur-klant. Naast de leveringen aan retailers en de verwerking van retouren, vindt van hieruit ook de verzending voor een webwinkel plaats. De picking voor die b2c-leveringen gebeurt met Skypods, in dit geval 33 stuks. Dat zijn er fors meer dan in het health-segment, terwijl de opslagcapaciteit juist iets kleiner is.

Het grotere aantal robots is nodig om de drukte tijdens bijvoorbeeld Black Friday op te kunnen vangen, legt sitemanager Tom van den Heuvel uit. Van den Heuvel is verantwoordelijk voor deze Ceva-locatie. Koopjesdag Black Friday betekent voor Ceva een grotere piek dan bijvoorbeeld Sinterklaas of de kerstdagen en het bedrijf verwacht dankzij de robotisering tijdens het hoogseizoen tot drie keer meer volume te kunnen verwerken dan voorheen.  ‘Het gaat dan om een groot aantal orders in heel korte tijd’, zegt Van den Heuvel. ‘Dan moeten we echt knallen, want consumenten verwachten wel dat ze hun pakketje snel in huis hebben.’

De tekst loopt door onder de foto.

In de hal met consumentenapparaten werken normaal gesproken in totaal ongeveer vierhonderd mensen. ‘Tegen het hoogseizoen zijn dat er ongeveer vijfhonderd’, vertelt Van den Heuvel. Ceva kan de drukte daarbij iets spreiden, want de grote retail-spelers willen in de herfst bevoorraad worden, terwijl consumenten die bij de webshop kopen vooral op het allerlaatste moment actief zijn. Van den Heuvel: ‘Black Friday is voor ons echt een ijkmoment in het jaar. We proberen dat voor onze medewerkers een bijzondere happening te maken, door bijvoorbeeld een foodtruck en een dj in te huren.’

Daarmee zijn dagen als het uit de Verenigde Staten overgewaaide aanbiedingenfestijn Black Friday belangrijk om de investeringen in robotisering terug te kunnen verdienen. Toch is de extra verwerkingscapaciteit door de robots ook buiten het piekseizoen een welkome aanvulling, stelt Van den Heuvel. ‘Zonder Black Friday hadden we misschien met een systeem toegekund dat de helft kleiner is. Maar ook op een relatief rustige dag als vandaag staat UPS om 22 uur voor de deur en je wilt op dat moment ook de orders klaar hebben staan die na 21 uur zijn binnengekomen. De bestellingen die eerder op de dag zijn binnengekomen, zetten we normaalgesproken eveneens in dat laatste uur pas klaar.’