Eerder schreef ik al een korte toelichting op het spraakmakende Shell-vonnis waarin de rechtbank Den Haag afgelopen mei oordeelde dat Shell verplicht is haar CO2-uitstoot in 2030 terug te brengen met 45% ten opzichte van 2019 (ECLI:NL:RBDHA:2021:5337). De rechtbank Den Haag baseerde haar oordeel, bij gebrek aan – duidelijke – wetgeving, op een ongeschreven zorgvuldigheidsnorm die zij heeft ingevuld met feiten, breed gedragen inzichten en standaarden zoals die blijken uit onder andere de Klimaatconferentie van Parijs (2015) en het ­Oxford-rapport (2020).

Binnenkort zal er meer en nieuwe regelgeving in werking treden rond de uitstoot van broeikasgassen. Op 28 juni is definitieve overeenstemming bereikt over de nieuwe Europese klimaatwet. Hierin worden lidstaten aangespoord om versneld werk te maken van het bestrijden van klimaatverandering. Daarnaast heeft de Europese Commissie op 14 juli haar ‘Fit for 55’-pakket gepresenteerd, waarin de commissie verschillende wetsvoorstellen opnam om de Europese netto-broeikasgasuitstoot in 2030 met 55% te laten afnemen ten opzichte van 1990. Als we alleen naar de CO2-uitstoot in Nederland kijken, lijken de verplichtingen uit de Europese klimaatwet, Fit for 55 en het Shell-vonnis in absolute cijfers tot een vergelijkbaar resultaat te leiden: stuk voor stuk rond de 100 megaton CO2-equivalent (bron: CBS).

Binnen Nederland gelden op grond van de Wet Milieubeheer en de (Nederlandse) Klimaatwet vergelijkbare doelstellingen. De Klimaatwet is na overleg met meer dan honderd partijen uitgewerkt in het ‘Klimaatakkoord’. Uit het advies van het Klimaatcrisis Beleid Team van afgelopen mei blijkt echter dat het Klimaatakkoord slechts een emissiereductie oplevert van 34% in 2030. Uit de verschillende regelgeving en akkoorden blijkt bovendien niet dat er een duidelijke keuze is gemaakt voor de manier waarop de CO2-uitstoot teruggebracht zou moeten worden. Dat er nu een stip op de horizon is geplaatst, maakt nog niet duidelijk welke verplichtingen voor logistieke ondernemingen zullen gelden. En zonder duidelijkheid is het lastig voor hen om in de noodzakelijke transitie te investeren. Ook blijft het risico bestaan dat partijen geconfronteerd worden met een rechtszaak, vergelijkbaar met die tegen Shell.

Uiteraard gaat het te kort door de bocht om binnen de duurzaamheidsdiscussie alleen te focussen op de uitstoot van CO2. Daarbij kan een korte column als deze geen recht doen aan het onderwerp. Toch lijkt er één ding als een paal boven water te staan. Op mondiaal, Europees en nationaal niveau bestaat er nu overeenstemming dat het noodzakelijk is om in ieder geval de CO2-uitstoot binnen de komende negen jaar significant te verminderen. Om dat te bereiken, zal er veel moeten gebeuren, met name door private partijen. Het zou daarom goed zijn als er tijdens de huidige regeringsformatie heldere keuzes worden gemaakt waarop de BV Nederland kan rekenen. Om een bekend Rotterdams gezegde te parafraseren: geen doelstellingen maar duidelijkheid!